“หมอธีระ” เตือนอย่าเพิ่งวางใจ “โอมิครอน” ชี้การระบาดกำลังจะเพิ่มขึ้น!

วันที่ 16 มกราคม 2565 รศ.นพ.ธีระ วรธนารัตน์ อาจารย์คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ข้อความผ่านเฟซบุ๊กเกี่ยวกับสถานการณ์ “โควิด-19” มีเนื้อหาดังนี้ 16 มกราคม 2565ทะลุ 326 ล้านไปแล้ว เมื่อวานทั่วโลกติดเพิ่มสูงถึง 2,216,870 คน ตายเพิ่ม 5,510 คน รวมแล้วติดไปรวม 326,399,962 คน เสียชีวิตรวม 5,552,991 คน 5 อันดับแรกที่ติดเชื้อสูงสุดคือ ฝรั่งเศส อเมริกา อินเดีย อิตาลี และออสเตรเลียจำนวนติดเชื้อใหม่ในแต่ละวันของทั่วโลกตอนนี้ มาจากทวีปเอเชีย ยุโรป และอเมริกาเหนือ ซึ่งรวมกันคิดเป็นร้อยละ 84.41 ของทั้งโลก ในขณะที่จำนวนการเสียชีวิตคิดเป็นร้อยละ 84.33

ล่าสุดจำนวนติดเชื้อใหม่จากทวีปยุโรปนั้นคิดเป็นร้อยละ 43.38 ของทั้งโลก ส่วนจำนวนเสียชีวิตเพิ่มคิดเป็นร้อยละ 46.24 เมื่อวานนี้จำนวนติดเชื้อใหม่มีประเทศจากยุโรปครอง 4 ใน 10 อันดับแรก และ 9 ใน 20 อันดับแรกของโลก อัพเดต COVID-19 หากไม่นับออสเตรเลียแล้ว ทวีปเอเชียเป็นทวีปที่มีจำนวนการติดเชื้อใหม่รายสัปดาห์เพิ่มขึ้นในอัตราสูงสุดเมื่อเทียบกับสัปดาห์ก่อนหน้า

ประเทศต่างๆ ที่ทยอยเผชิญ Omicron ไปก่อนหน้านั้น รวมถึงหลายประเทศในเอเชียที่กำลังระบาดหนักนั้นมีลักษณะกราฟการระบาดที่มีความชันในระยะอัตราเร่งคล้ายกันมาก ในขณะที่ไทยยังไม่ได้ไต่ขึ้นแบบเค้า หากดูเงื่อนเวลาควรเห็นการเริ่มถีบตัวขึ้นราว 19-23 มกราคม ส่วน Time to peak นั้น เท่าที่เห็นในประเทศอื่นมีความแปรปรวนพอสมควร ตั้งแต่ 2-4 สัปดาห์ และหลายประเทศก็ยังเป็นขาขึ้นไม่ peak ดี ส่วนหลายประเทศในยุโรปก็ยูเทิร์นเป็นขาลงบอกตรงๆ ว่า หากดูจากธรรมชาติการระบาดของ Omicron ในต่างประเทศทั่วโลกแล้ว ผมไม่เชื่อว่าตอนนี้สถานการณ์เราทรงตัวจนจะเตรียมลั่ลล้าได้ แต่น่าจะกำลังไต่ขึ้นมากกว่า

อัพเดต Long COVID งานวิจัยล่าสุดโดย Ceban F และคณะ ทำการทบทวนข้อมูลวิชาการอย่างเป็นระบบ และวิเคราะห์อภิมาน

เพื่อตอบคำถามว่า คนที่ป่วยเป็นโควิด-19 แล้วมีอาการคงค้าง หรือ Long COVID นั้น จะมีอาการเหนื่อยล้าอ่อนเพลีย (fatique) และมีปัญหาด้านความจำ (cognitive impairment) มากน้อยเพียงใด? และนานเพียงใด?

ผลการศึกษาจากงานวิจัยกว่า 80 ชิ้น พบว่า คนที่เคยติดเชื้อโรคโควิด-19 จะมีโอกาสเป็น Long COVID โดยมีอาการเหนื่อยล้าอ่อนเพลียได้ถึง 1 ใน 3 และมีปัญหาด้านความจำ ราว 1 ใน 5

ผู้หญิงพบอาการ Long COVID ดังกล่าวมากกว่าผู้ชายราว 1.5 เท่า

ผู้ใหญ่พบอาการ Long COVID ดังกล่าวมากกว่าเด็ก 3 เท่าผู้ป่วยที่มีอาการ Long COVID ดังกล่าว 1 ใน 3 มีอาการที่ติดตามน้อยกว่า 6 เดือน อีก 1 ใน 3 ก็พบได้ยาวนานกว่า 6 เดือน โดยยังไม่รู้ว่าจะสิ้นสุดเมื่อใด เนื่องจากข้อจำกัดในการติดตามผลของแต่ละงานวิจัย

ที่สำคัญคือ อาการ Long COVID นั้น พบว่าเกิดได้ในคนที่ติดเชื้อโรคโควิด-19 ทั้งที่ไม่ต้องนอนโรงพยาบาล (non-hospitalized) และที่ป่วยจนต้องรักษาในโรงพยาบาล (hospitalized)

ทั้งนี้มีงานวิจัยหลายชิ้นที่ทีมวิจัยทบทวน บ่งชี้ว่ามีการตรวจพบสารเคมีในเลือดที่บ่งถึงกระบวนการอักเสบอย่างต่อเนื่องในกลุ่มคนที่เป็น Long COVID ซึ่งน่าจะมีส่วนอธิบายอาการผิดปกติที่เกิดขึ้น และอาจสะท้อนถึงโอกาสที่จะทำให้เกิดปัญหาในระบบต่างๆ ของร่างกายในระยะยาวได้

ด้วยข้อมูลวิชาการที่มีในปัจจุบัน ย้ำว่า ควรป้องกันตัวอย่างเคร่งครัด ใส่หน้ากากเสมอ สองชั้น ชั้นในเป็นหน้ากากอนามัย ชั้นนอกเป็นหน้ากากผ้า เลี่ยงที่แออัด ระบายอากาศไม่ดี งดปาร์ตี้สังสรรค์กับคนอื่น พบคนน้อยลงสั้นลง อยู่ห่างๆ หากไม่สบายคล้ายหวัด เจ็บคอ ไอ ไข้ ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อและข้อ ควรรีบตรวจหาโควิดด้วย ไม่ติดเชื้อ ย่อมดีที่สุด… สวัสดีวันอาทิตย์ครับ อ้างอิง Ceban F et al. Fatigue and cognitive impairment in Post-COVID-19 Syndrome: A systematic review and meta-analysis. Brain, Behavior, and Immunity. March 2022.