"ฝีดาษลิง" โรคนี้จะระบาดมากไหม และจะป้องกันอย่างไร ข่าวดี ปัจจุบันวัคซีนได้อนุมัติใช้แล้ว ย้อนรอย 19 ปี โรคอุบัติใหม่ โอกาสระบาดใหญ่น้อยมาก
ข่าวที่น่าสนใจ
หมอยง ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ หัวหน้าศูนย์เชี่ยวชาญเฉพาะทางด้านไวรัสวิทยาคลินิก คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย โพสต์ Yong Poovorawan ระบุ
- การระบาดของโรค “ฝีดาษลิง” นี้ นอกทวีปแอฟริกา แต่เดิมเกิดจากการติดต่อจากสัตว์มาสู่คน โดยเฉพาะ สัตว์เลี้ยงตระกูลหนู ที่เป็นพาหะไวรัสนี้อยู่ เช่น หนูยักษ์แกมเบีย (Gambian giant rat) แพรรีด็อก (Prairie dog)
- การระบาดในครั้งนี้ ไม่มีหลักฐานการติดเชื้อจากสัตว์ แต่เป็นการติดระหว่างสัมผัสกับผู้ป่วย
- การติดต่อจะต้องมีการสัมผัสอย่างใกล้ชิด ไม่ได้ติดง่ายแบบ โควิด-19 การกระจายโรค ยังไม่น่าเป็นห่วง ส่วนใหญ่ยังอยู่ในวงจำกัด
หมอยง ระบุอีกว่า โรคนี้มีวัคซีนในการป้องกัน การปลูกฝีในอดีต ก็สามารถป้องกันโรคนี้ได้ ผู้ที่เคยปลูกฝีแล้ว ถึงแม้ว่าจะติดเชื้อ ตุ่มที่เกิดขึ้นจะน้อยมาก เมื่อเปรียบเทียบกับผู้ที่ไม่ได้เคยปลูกฝีมาก่อน
- ปัจจุบันยังมีวัคซีน ที่ใช้ฉีดเข้าใต้ผิวหนัง อเมริกาชื่อการค้าว่า JYNNEOS (IMVANEX) ในยุโรป (IMVAMUNE) โดยใช้ไวรัส ในกลุ่ม ฝีดาษ คือ (Modified Vaccinia Ankara strain) ไวรัสที่อ่อนฤทธิ์ และไม่สามารถก่อโรคได้ มาใช้ฉีดในการป้องกัน และเป็นประโยชน์ในผู้ที่สัมผัสใกล้ชิดหรือสัมผัสมาไม่เกิน 4 วัน
- ปัจจุบันยังไม่ได้แนะนำให้ฉีดวัคซีนกับคนทั่วไป จะให้เฉพาะกลุ่มเสี่ยงหรือผู้สัมผัสโรคมาเท่านั้น
ฝีดาษวานรป้องกันได้ด้วยวัคซีน
“ไข้ทรพิษ หรือ ฝีดาษ รวมทั้ง ฝีดาษวานร สามารถป้องกันได้ด้วยวัคซีน ไวรัสในกลุ่มฝีดาษไข้ทรพิษ และ ฝีดาษวานร มีส่วนคล้ายคลึงกันมาก ในกลุ่มฝีดาษ ระบบภูมิคุ้มกันข้ามมาป้องกัน ซึ่งกันและกัน” หมอยง ระบุและว่า สมัยเอ็ดเวิร์ด เจนเนอร์ ที่ใช้ฝีดาษวัว (Vaccinia) มาปลูกฝีป้องกันไข้ทรพิษ เมื่อกว่า 200 ปีที่แล้ว และประสบผลสำเร็จ จนในที่สุด โรคไข้ทรพิษได้หายไปจนหมดสิ้น องค์การอนามัยโลกยกเลิกการปลูกฝีอย่างเป็นทางการในปี พ.ศ. 2523 หลายประเทศยกเลิกก่อนหน้านั้น
ในปัจจุบันมีการพัฒนาวัคซีนให้ดีขึ้น (ใช้ Vaccinia Ankara strain) แทนการปลูกฝี เป็นไวรัสเชื้อเป็นที่ถูกทำให้อ่อนฤทธิ์และไม่แบ่งตัว มาใช้วิธีการฉีดเข้าใต้ผิวหนัง โดยไม่เกิดอาการตุ่มหนองฝี มีอาการแทรกซ้อนน้อยกว่าวิธีการปลูกฝี
ปัจจุบันวัคซีนได้อนุมัติใช้ทางประเทศตะวันตก ยุโรปและอเมริกา โรคฝีดาษวานร วัคซีนที่ใช้ในการป้องกันก็ไม่ได้เริ่มต้นมาจากศูนย์ แบบการพัฒนาวัคซีนป้องกัน COVID-19
ย้อนรอย 19 ปี โรคอุบัติใหม่ โอกาสระบาดใหญ่น้อยมาก
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
