"ยกเลิกครูเวร" บทบาทและหน้าที่ ที่ไม่ใช่ กว่า 20 ปี มีทำไม ต้องทำอะไรบ้าง กระแสสังคมเรียกร้องให้ทบทวนด่วน เพราะไม่คุ้มค่ากับการแลกชีวิตปกป้องทรัพย์สิน
ข่าวที่น่าสนใจ
จุดเริ่มต้นของการกำหนดให้มีครูเวร
- เหตุผลที่ต้องมีการทำหน้าที่ครูเวร เป็นไปตาม มติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 6 กรกฎาคม 2542 ซึ่งเป็นการแก้ไขมติคณะรัฐมนตรี วันที่ 15 เมษายน 2536 เรื่องการจัดเวรรักษาการณ์ประจำสถานที่ราชการ ที่ระบุให้สถานที่ราชการทุกแห่ง ต้องจัดให้มีเวรรักษาการณ์ประจำสถานที่ราชการ หรือหน่วยงานนอกเวลา และในวันหยุดราชการตลอดเวลา ทั้งกลางวันและกลางคืน เพื่อดูแลป้องกันความเสียหาย อันจะบังเกิดแก่สถานที่ราชการหรือหน่วยงานจากกรณีต่าง ๆ มีหลักเกณฑ์การอยู่เวรรักษาการณ์ ดังต่อไปนี้
บทบาทและหน้าที่ครูเวร
- สำหรับบทบาทและหน้าที่ของครูเวรในแต่ละวันนั้น ตัวอย่างคำสั่งของโรงเรียนแห่งหนึ่ง เรื่อง แต่งตั้งเวรรักษาความปลอดภัยสถานที่ราชการ (โรงเรียน) ประจำปี 2560 ระบุเอาว่า ดังนี้
บทบาทหน้าที่ของครูเวรประจำวันกลางวัน
- เวลามาปฏิบัติหน้าที่เวรประจำวันตอนเช้า เวลา 06.00 น.
- ปฏิบัติหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมายในจุด หรือบริเวณต่าง ๆ ที่ ประตู 1, 2 และ 3
- ตรวจสอบความสะอาดเรียบร้อยทั่วไปทั้งภายในและนอกสถานศึกษา รวมทั้งตรวจตราดูแลการทิ้งขยะของนักเรียนให้ถูกต้อง
- ตรวจสอบความเรียบร้อยของปลั๊กไฟ, สวิตช์ไฟฟ้า รวมถึงก๊อกน้ำ หากพบว่ามีการเปิดไฟหรือน้ำทิ้งไว้ให้ปิดทันที
- ดูแลความปลอดภัยของนักเรียนบริเวณทั่วไปในช่วงเช้า พักกลางวันและหลังเลิกเรียน หากพบว่านักเรียนเจ็บป่วย ได้รับอุบัติเหตุและอื่น ๆ แล้วแต่กรณี โดยให้ติดต่อครูประจำชั้น หรือประสานผู้ที่เกี่ยวข้อง เพื่อนำส่งโรงพยาบาลหรือสถานีอนามัยใกล้สถานศึกษา
- ตรวจตราหรือว่ากล่าวตักเตือนนักเรียนที่กระทำผิดระเบียบของสถานศึกษา และแจ้งให้ครูที่ปรึกษาหรือฝ่ายปกครองหรือผู้ที่ผู้อำนวยการมอบหมายเพื่อพิจารณาโทษ ควบคุมสัญญาณเข้าเรียน พัก และเลิกเรียนตามที่โรงเรียนกำหนด รวบรวมข้อมูลการปฏิบัติหน้าที่เวร จดบันทึกเหตุการณ์ต่าง ๆ ลงในสมุดบันทึกประจำวัน
- ให้เข้าประจำจุดต่าง ๆ ตามที่ได้รับมอบหมายในตอนเย็น หลังเลิกเรียนให้ตรงเวลา โดยดูแลนักเรียนออกจากโรงเรียน ยานพาหนะของผู้ปกครองให้จอดและดับเครื่องยนต์ตามที่โรงเรียนกำหนด ตลอดจนเน้นในเรื่องการทำความเคารพและระเบียบวินัย หมดเวลาของการปฏิบัติหน้าที่เวรประจำวันเวลา 18.00 น.
- ปฏิบัติ หน้าที่เวรประจำเวร เวรวันหยุด ด้วยความรับผิดชอบ ในกรณีไม่มาโรงเรียนควรแจ้งให้ผู้ตรวจเวร หรือผู้ที่รับผิดชอบตามลำดับ และรีบรายงานผู้บริหารทราบโดยด่วน
บทบาทหน้าที่ของครูเวรกลางคืน
- ให้ปฏิบัติหน้าที่ตามคำสั่งที่แต่งตั้งให้ข้าราชการครูปฏิบัติหน้าที่เวรรักษาสถานที่และอยู่ในสถานที่ที่ได้กำหนด
- จะต้องระวังทรัพย์สิน อาคารสถานที่ สาธารณูปโภคของโรงเรียน ให้ปลอดภัยจากอุบัติเหตุต่าง ๆ หากมีเหตุการณ์ผิดปกติเกิดขึ้น จะต้องป้องกันจนสุดความสามารถ และแจ้งให้ผู้บริหารทราบโดยด่วน
- ผู้อยู่เวรจะออกจากสถานที่เขตความรับผิดชอบได้ต่อเมื่อผู้อยู่เวรต่อมารับหน้าที่แล้ว
- ผู้อยู่เวรจะต้องถือเป็นหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายโดยเฉพาะ ในกรณีลาหรือไปราชการจะต้องเสนอหรือแต่งตั้งผู้ปฏิบัติหน้าที่แทนเป็นลายลักษณ์อักษร โดยผู้บริหารโรงเรียนหรือผู้รักษาการอนุมัติ
- ผู้อยู่เวรจะต้องส่งสมุดบันทึกให้เวรต่อไป และจะต้องบันทึกการปฏิบัติหน้าที่ โดยลงชื่อผู้อยู่เวรให้ครบ และมอบหมายหน้าที่ให้เรียบร้อย
- ในกรณีเปลี่ยนแปลงเวร ผู้ขอเปลี่ยนเวรต้องทำหนังสือขออนุญาตจากผู้บังคับบัญชาล่วงหน้าก่อนการอยู่เวร
- ปฏิบัติหน้าที่เวรกลางคืน เวรวันหยุด ด้วยความรับผิดชอบ ในกรณีไม่มาโรงเรียนควรแจ้งให้ผู้ตรวจเวร หรือผู้ที่รับผิดชอบตามลำดับ และรีบรายงานผู้บริหารทราบโดยด่วน
- ปฏิบัติหน้าที่เวรกลางคืนร่วมกับนักการภารโรง ควบคุมและดูแลการปฏิบัติหน้าที่ของนักการภารโรง โดยปิด-เปิดไฟภายในและภายนอกอาคารเรียน อาคารเอนกประสงค์ตามที่กำหนดโดยเฉพาะไฟฟ้าแสงสว่างภายในโดมหน้าเสาธง ตั้งแต่เวลา 18.00 น. – 06.00 น. ของวันรุ่งขึ้นและงานอื่น ๆ ที่ได้รับมอบหมาย
- การปฏิบัติหน้าที่เวร เป็นหน้าที่และความรับผิดชอบตามคำสั่งของโรงเรียนที่ได้แต่งตั้งไปแล้ว ผู้ไม่มาปฏิบัติหน้าที่จะมีความผิดและรับโทษทางวินัย หากเกิดความเสียหายกับทางราชการ
- ทุกครั้งที่มาอยู่เวร จะต้องลงบันทึกในสมุด หากไม่บันทึกถือว่าไม่มาปฏิบัติหน้าที่
ผู้ตรวจเวร
- ตรวจเวรและตรวจความเรียบร้อย อย่างน้อย 1 ครั้ง และตรวจให้ครบทุกจุดในบริเวณ
- ทุกครั้งที่มาตรวจเวร จะต้องลงบันทึกในสมุด หากไม่บันทึกถือว่าไม่มาปฏิบัติหน้าที่ผู้ตรวจเวร หากไม่พบผู้อยู่เวร จะต้องตามผู้อยู่เวรมาทำหน้าที่ หรือผู้อยู่เวรแทน
- ในกรณีที่มีการเปลี่ยนแปลง ผู้ตรวจเวรจะต้องทำหนังสือแจ้งผู้บังคับบัญชา เพื่อขออนุญาต
บุกทำร้ายครูเวรสาหัส
สำหรับเหตุการณ์ดังกล่าว เกิดขึ้นเมื่อวันที่ 20 มกราคม 2567 เวลาประมาณ 13.30 น. นายนิ (นามสมมติ) ได้เข้ามาภายในโรงเรียน และได้เข้ามาภายในห้องเรียน ซึ่ง นางเอ (นามสมมติ) ปฏิบัติหน้าที่ครูเวรอยู่ภายในโรงเรียน นายนิได้ใช้อาวุธปืนปลอมจี้ศีรษะของนางเอ และเกิดการขัดขืน จึงได้ใช้กำลังทำร้ายร่างกายจนนางเอได้รับบาดเจ็บ ต่อมาได้มีชาวบ้านและครูคนอื่นมาพบเห็นเหตุการณ์ จึงได้เข้ามาให้ความช่วยเหลือ
จากนั้นนายนิได้หลบหนีไป โดยชาวบ้านได้นำตัวนางเอที่ได้รับบาดเจ็บส่งรักษาที่โรงพยาบาลเชียงรายประชานุเคราะห์ และได้เข้ามาแจ้งความร้องทุกข์ต่อพนักงานสอบสวน สภ.เมืองเชียงราย ซึ่งในเบื้องต้นนายนิได้รับสารภาพในข้อหาทำร้ายร่างกาย แต่ปฏิเสธในข้อกล่าวหาข่มขืนกระทำชำเรา
แฮชแท็กร้อน #ยกเลิกครูเวรกี่โมง
หลังภาพคลิปเหตุการณ์นี้ปรากฏผ่านสื่อโซเชียล โลกออนไลน์ต่างวิพากษ์วิจารณ์กันอย่างหนัก โดยประเด็นเรื่องการอยู่เวรยามของครูทั้งช่วงกลางวันและกลางคืน เป็นประเด็นที่กลุ่มคนในแวดวงการศึกษาได้ออกมาสะท้อนปัญหาและเรียกร้องให้มีการแก้ไขมาอย่างยาวนาน เนื่องจากการอยู่เวรยามมีความเสี่ยงและอยู่นอกเหนือจากหน้าที่ของครู ยิ่งไปกว่านั้น ปัญหาครูเวรถูกทำร้ายเคยเกิดขึ้นหลายครั้งก่อนหน้านี้ แต่กลับไม่มีท่าทีของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องว่าจะเข้ามาแก้ไขระเบียบการดังกล่าวเลย ขณะที่คอมเมนต์บางส่วนจากชาวเน็ต ระบุว่า
- “ต้องยกเลิกมติครม. !!! 6 กรกฎาคม 2542 ครับ. โรงเรียนจะสามารถใช้กล้อง หรือระบบทดแทนครูอยู่เวรได้”
- “ยกเลิกได้แล้วครับ ให้ครูมาอยู่เวรเนี่ย ทั้งกลางวันและกลางคืนเลย รักษาทรัพย์สินของราชการ ถ้าครูถูกทำร้ายแบบนี้ ใครจะมารักษาชีวิตครูกระทรวงศึกษาธิการ พิจารณาใหม่ครับ”
- “ทรัพย์สินราชการเสียหายครูเวรรับผิดชอบ แล้วถ้าเกิดอะไรขึ้นกับครูใครจะรับผิดชอบคะ วอนกระทรวงแก้ระเบียบข้อนี้ทีค่ะ”
- “ถึงเวลาหรือยัง ที่จะยกเลิกมติคณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับการจัดเวรรักษาการณ์ #เลิกให้ครูมาอยู่เวร #ครูเวร #ยกเลิก”
ครม. ไฟเขียว ยกเลิกครูเวร
- เมื่อวันที่ 23 มกราคม 2567 ที่ ศูนย์ราชการจังหวัดระนอง นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีและรมว.คลัง ให้สัมภาษณ์ถึงกรณีเหตุการณ์คนร้ายทำร้ายครูเวรระหว่างการเข้าเวรในพื้นที่ จ.เชียงราย ว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้ได้มีเหตุการณ์ความรุนแรงเกิดขึ้นกับครูในการอยู่เวร คณะรัฐมนตรี (ครม.) ได้พิจารณายกเว้นมติ ครม. เมื่อวันที่ 6 ก.ค. 42 ซึ่งกว่า 20 ปีที่แล้ว ปัจจุบันมีการพัฒนาทางด้านเทคโนโลยีและสภาพแวดล้อมได้เปลี่ยนไป จึงให้มีการยกเลิก ยกเว้น โดยให้มีมาตรการรักษาความปลอดภัยให้ดียิ่งขึ้น ซึ่งหน่วยงานต่าง ๆ จะรับไปพิจารณาต่อไป และได้สั่งการให้กระทรวงมหาดไทย กระทรวงแรงงาน สำนักงานตำรวจแห่งชาติ (ตร.) ดูแลความปลอดภัยพี่น้องประชาชนทั้งประเทศ หรือเร่งจัดหางานไม่ให้เกิดความรุนแรงของกลุ่มวัยรุ่น ซึ่งเริ่มมีพฤติกรรมที่เป็นภัยต่อสังคม
เปิดคำสั่ง สพฐ. ยกเลิกครูเวร
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ ทำหนังสือ ถึงผู้อํานวยการสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาทุกเขต และผู้อํานวยการสํานักบริหารงานการศึกษาพิเศษ เรื่อง ซักซ้อมความเข้าใจในการดูแลรักษาความปลอดภัยในสถานที่ราชการ
ตามหนังสือที่อ้างถึง 1 และ 2 สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานได้ขอให้สํานักงาน เขตพื้นที่การศีกษา แจ้งสถานศึกษาในสังกัด และขอให้สถานศึกษาสังกัดสํานักบริหารงานการศึกษาพิเศษ ดําเนินการตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 23 มกราคม 2567 เรื่อง การดูแลรักษาความปลอดภัยในสถานที่ราชการ ความแจ้งแล้วนั้น
สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน พิจารณาแล้วเห็นว่าเพื่อให้การดําเนินการเป็นไปด้วยความเรียบร้อย จึงให้สถานศึกษาได้รับการยกเว้นการปฏิบัติตามมติคณะรัฐมนตรี เมื่อวันที่ 5 กรกฎาคม 2542 เรื่อง การปรับปรุง แก้ไข หรือยกเลิกมติคณะรัฐมนตรีเกี่ยวกับการจัดเวรรักษาการณ์ ประจําสถานที่ราชการ และดําเนินการในส่วนที่เกี่ยวข้อง ดังต่อไปนี้
- การดูแลรักษาความปลอดภัยในสถานที่ราชการในพื้นที่กรุงเทพมหานคร
- สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานครเป็นหน่วยงานหลักในพื้นที่ ระดับจังหวัด ประสานศึกษาธิการจังหวัด เพื่อบูรณาการการทํางานร่วมกับผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร ผู้บัญชาการตํารวจนครบาล เพื่อให้ได้ซึ่งมาตรการรักษาความปลอดภัยในสถานที่ราชการและแผนเผชิญเหตุ ให้เป็นไปตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 23 มกราคม 2567 เรื่อง การดูแลรักษาความปลอดภัยในสถานที่ราชการ ให้แก่สถานศึกษาในจังหวัดตามบริบทของพื้นที่และความเหมาะสม
- ให้สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาอื่น นอกเหนือจากสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษากรุงเทพมหานคร สรุปข้อมูลจํานวนสถานศึกษาในสังกัดเพื่อบูรณาการร่วมกันกับหน่วยงาน ฝ่ายปกครองและสถานีตํารวจนครบาล เพื่อวางแผนในการดูแลรักษาความปลอดภัยสถานศึกษาให้เหมาะสมกับ บริบทของพื้นที่และให้สอดคล้องตามข้อ 1
- การดูแลรักษาความปลอดภัยในสถานที่ราชการในพื้นที่จังหวัดอื่น
- สํานักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา เขต 1 เป็นหน่วยงานหลักในพื้นที่ ระดับจังหวัด ประสานศึกษาธิการจังหวัด เพื่อบูรณาการการทํางานร่วมกับผู้ว่าราชการจังหวัดและผู้บังคับการ ตํารวจภูธรจังหวัด เพื่อให้ได้ซึ่งมาตรการรักษาความปลอดภัยในสถานที่ราชการและแผนเผชิญเหตุให้เป็นไปตามมติคณะรัฐมนตรีเมื่อวันที่ 23 มกราคม 2567 เรื่อง การดูแลรักษาความปลอดภัยในสถานที่ราชการให้แก่ สถานศึกษาในจังหวัดตามบริบทของพื้นที่และความเหมาะสม
- ให้สํานักงาน เขตพื้นที่การศึกษาอื่น นอกเหนือจากสํานักงานเขตพื้นที่การศึกษา ประถมศึกษา เขต 1 ดําเนินการบูรณาการร่วมกันกับหน่วยงานฝ่ายปกครองระดับอําเภอและสถานีตํารวจภูธร เพื่อวางแผนในการดูแลรักษาความปลอดภัยในสถานศึกษาในสังกัดให้เหมาะสมกับบริบทของพื้นที่และให้สอดคล้องกับแผนระดับจังหวัดตามข้อ 1
- ให้สถานศึกษายกเลิกคําสั่งอยู่เวรรักษาการณ์ที่สั่งไว้เติมโดยทันที
- ส่วนมาตรการอื่นที่เกี่ยวกับการรักษาความปลอดภัยสถานที่ราชการ อยู่ระหว่างดําเนินการ หากตาเนินการแล้วเสร็จจะแจ้งให้ทราบต่อไป จึงเรียนมาเพื่อทราบและถือปฏิบัติต่อไป
สุ่มเสี่ยงออกคำสั่งขัดกับมติ ครม.
พล.ต.อ.เพิ่มพูน ชิดชอบ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ (รมว.ศธ.) กล่าวว่า ขณะนี้ ได้รับผลตอบรับดีมากจากครูทั้งประเทศ รวมทั้งผู้อำนวยการสถานศึกษาที่เข้าใจเจตนาของการ “ยกเลิกครูเวร” หลายแห่งได้ใช้เทคโนโลยีเข้ามาช่วยแทนการให้ครูนอนเฝ้า เช่น ระบบกล้องวงจรปิดควบคุมจากระยะไกล แอปพลิเคชันที่ตรวจตราและประสานหน่วยงานด้านความปลอดภัยได้ตลอดเวลา รวมทั้งการร่วมมือจากภาคเอกชนในพื้นที่เข้ามาสนับสนุนตู้แดง เป็นต้น
อย่างไรก็ตาม ในการปฏิบัติตามมติ ครม. พบว่า สถานศึกษาบางแห่งยังให้ครูทำหน้าที่อยู่เวรตามเดิมอยู่ โดยปรับเปลี่ยนการออกคำสั่งจากคำว่าอยู่เวรเป็นคำว่าให้ครูปฏิบัติหน้าที่ดูแลโรงเรียนแทนนั้น ทำให้ครูไม่ได้รับการให้เลิกอยู่เวรตามมติ ครม. ที่ให้มีผลทันที
วิธีการเช่นนี้สุ่มเสี่ยง เป็นการออกคำสั่งที่ขัดกับมติ ครม. จึงอยากขอให้ผู้บริหารสถานศึกษาที่ดำเนินการในลักษณะดังกล่าวนี้ ปรับเปลี่ยนวิธีในการดูแลความปลอดภัยให้ถูกต้องและเหมาะสมโดยไม่ต้องให้ครูมานอนเฝ้าโรงเรียน
“วันนี้เราปลดล็อกเรื่องครูอยู่เวรได้แล้ว สิ่งที่ต้องทำต่อไปคือดูแลกันและกัน คืนครูให้ห้องเรียน พัฒนาระบบรักษาความปลอดภัยให้เหมาะสมกับพื้นที่ มีความทันสมัย ร่วมมือกับเครือข่ายต่าง ๆ ในพื้นที่ตามแนวคิดการทำงาน จับมือไว้แล้วไปด้วยกัน”
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
