สถานการณ์โดยสรุป มีผู้อดอาหารประท้วง (Hunger Strike) 4 คน ได้แก่ บุ้ง ตะวัน แฟรงค์ และบัสบาส โดย ตะวันและแฟรงค์ อดน้ำร่วมด้วย (Dry Fasting) ส่วนบัสบาสตั้งใจจะอดน้ำร่วมด้วยในเร็ววันนี้ ผู้ต้องขังหลายรายมีปัญหาด้านสุขภาพจากทั้งโรคประจำตัวและสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป
ผู้ต้องขังระหว่างสู้คดี อย่างน้อย 27 คน
-เป็นคดีมาตรา 112 จำนวน 16 ราย
-เป็นคดีมาตรา 116 จำนวน 2 ราย
-เป็นคดีอื่น ๆ รวม 9 ราย
ผู้ต้องขังในคดีถึงที่สุด อย่างน้อย 13 คน
-คดีมาตรา 112 จำนวน 7 คน
-คดีอื่น ๆ จำนวน 6 คน
ผู้ถูกคุมขังที่เป็นเยาวชนในสถานพินิจฯ อีกอย่างน้อย 2 คน ในคดีตามมาตรา 112
‘ผู้ต้องขังคดีถึงที่สุด’ หรือ ‘นักโทษเด็ดขาด’ ในคดีการเมืองยังคงมีจำนวนเท่าเดิมกับช่วงต้นเดือน ก.พ. ที่ผ่านมา โดยไม่มีใครถูกขังเพิ่มเติมในคดีสิ้นสุดแล้ว หรือยังไม่มีผู้ต้องขังระหว่างสู้คดีคนใดขยับไปเป็นผู้ต้องขังคดีถึงที่สุดเพิ่มเติมอีก
.
เดือนที่ผ่านมา เมื่อวันที่ 4 ก.พ. 2567 เอกชัย หงส์กังวาน ได้รับการปล่อยตัวจากเรือนจำ หลังถูกขังจนครบกำหนดโทษในคดีตาม พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ฯ กรณีโพสต์เล่าเรื่องเพศสัมพันธ์ในเรือนจำ ทำให้มีผู้ต้องขังคดีถึงที่สุดลดลง 1 ราย
โดยในเดือนเมษายนที่จะถึงนี้ (ยังไม่ทราบกำหนดวันที่แน่ชัด) มีผู้ต้องขังคดีถึงที่สุด 1 รายมีกำหนดได้รับปล่อยตัว นั่นคือ “ปริทัศน์” อายุ 33 ปี ผู้ต้องขังในคดีมาตรา 112 ซึ่งถูกคุมขังอยู่ที่เรือนจำพิเศษกรุงเทพฯ มาตั้งแต่วันที่ 12 ต.ค. 2565 ภายหลังศาลอุทธรณ์ลงโทษจำคุก 1 ปี 6 เดือน
4 ผู้ต้องขังการอดอาหาร อดน้ำประท้วง จนถึงปัจจุบัน ยังคงมีผู้ต้องขังการเมืองประท้วงด้วยการอดอาหารตามข้อเรียกร้องของตนเอง 4 คน ได้แก่
1. “บุ้ง” เนติพร นักกิจกรรมกลุ่มทะลุวัง อดอาหารและน้ำประท้วง (Dry Fasting) ในช่วงแรก ตั้งแต่วันที่ 27 ม.ค. 2567 นับเป็นผู้ประท้วงคนแรกในรอบปีนี้ ก่อนสภาพร่างกายรู้สึกทรมานและได้รับผลกระทบจากการประท้วงมากจึงตัดสินใจเริ่มจิบน้ำในปริมาณที่จำกัด แต่ยังคงอดอาหารประท้วงต่อไป โดยมี 2 ข้อเรียกร้อง ได้แก่
1) ปฏิรูปกระบวนการยุติธรรม
2) จะต้องไม่ผู้เห็นต่างทางการเมืองถูกคุมขังอีก
ปัจจุบันบุ้งยังคงถูกคุมขังอยู่ในคดีมาตรา 112 จากการถูกถอนประกันตัวคดีทำโพลสำรวจความเดือดร้อนจากขบวนเสด็จ ที่สยามพารากอน เมื่อปี 2564 และเธอยังคงดำเนินการประท้วงต่อไปที่ทัณฑสถานโรงพยาบาลราชทัณฑ์ อาการของบุ้งน่าเป็นกังวล อาทิ อาเจียนบ่อยครั้ง อ่อนเพลีย ค่าความปกติของเลือดและร่างกายผิดเพี้ยน น้ำหนักตัวลดลง รู้สึกทรมานมาก ฯลฯ
2. “ตะวัน” และ “แฟรงค์” นักกิจกรรมทางการเมือง อดอาหารและน้ำประท้วงตั้งแต่วันที่ 14 ก.พ. วันแรกที่ถูกคุมขังในคดี ม.116 กรณีขบวนเสด็จเรื่อยมาจนปัจจุบัน มี 3 ข้อเรียกร้อง โดย 2 ข้อแรกเหมือนกับของบุ้ง ส่วนอีก 1 ข้อเรียกร้องเพิ่มเติม คือ ประเทศไทยไม่สมควรเป็นคณะมนตรีสิทธิมนุษยชนแห่งสหประชาชาติ (UN) ซึ่งจะมีการเลือกตั้งเกิดขึ้นในช่วงเดือน ต.ค. นี้
ปัจจุบันทั้งสองยังคงถูกคุมขังอยู่ในคดีมาตรา 116 จากการถูกฝากขังในชั้นสอบสวน โดยตะวันอยู่ที่ รพ.ธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ ส่วนแฟรงค์ยังคงอยู่ที่ รพ.ราชทัณฑ์ ทั้งสองมีอาการที่ต้องจับตาอย่างใกล้ชิดและน่าเป็นกังวลมาก เพราะทั้งคู่ยังคงยืนยันที่จะปฏิเสธการดื่มน้ำ ทำให้ปัสสาวะน้อยมาก ไม่ขับถ่ายแล้ว อ่อนแรงมาก อาเจียน ซูบผอม รู้สึกทรมาน รู้สึกร้อนมากจากข้างในร่างกาย ฯลฯ