เหลียง เหวินเฟิง บุรุษเบื้องหลัง DeepSeek
เหลียง เหวินเฟิง เป็นใครมาจากไหนก่อนผงาดขึ้นมาเขย่าวงการเทคโนโลยีเอไออย่างน่าตื่นเต้น หลังเปิดตัวแอปพลิเคชั่นปัญญาประดิษฐ์ ดีปซีค (DeepSeek) โมเดลล่าสุด ที่มีความสามารถในการทำงานเทียบเคียง ChatGPT ของโอเพนเอไอ แต่ใช้ทุนพัฒนาไม่ถึง 6 ล้านดอลลาร์ หรือประมาณ 200 ล้านบาท
เหลียง เหวินเฟิง วัย 40 ปี เกิดและเติบโตที่เมือง จ้านเจียง มณฑลกวางตุ้ง ทางภาคใต้ของจีน ซึ่งขึ้นชื่อเรื่องอู่ต่อเรือขนาดใหญ่และงานวิศวกรรม สำเร็จการศึกษาปริญญาตรีและโท จากมหาวิทยาลัยเจ้อเจียง สาขาปัญญาประดิษฐ์ หนึ่งในมหาวิทยาลัยที่ได้รับการจัดอันดับดีที่สุดในจีน
ในปี 2015 ร่วมก่อตั้ง ไฮ-ฟลายเออร์ (High-Flyer) กองทุนป้องกันความเสี่ยง ที่ใช้โมเดลคณิตศาสตร์และเทคโนโลยีเอไอ ช่วยคาดการณ์แนวโน้มตลาดและตัดสินใจลงทุน ไฮ-ฟลายเออร์ เติบโตจนมีสินทรัพย์เพิ่ม 10 เท่าในเวลาเพียง 4 ปี จาก 1 พันล้านหยวน ในปี 2016 เป็นกว่า 1 หมื่นล้านหยวน ภายในปี 2019 และใช้กำไรที่ได้มา ซื้อชิปของเอ็นวิเดีย ในปี 2021 ก่อนเปิดบริษัท ดีปซีค ในปี 2023 ตั้งเป้าพัฒนาที่จะพัฒนาปัญญาประดิษฐ์ทั่วไป หรือระดับ AI ที่ฉลาดเทียบเท่ากับสติปัญญาของมนุษย์
ไฟแนนเชียล ไทมส์ รายงานว่า ไฮ-ฟลายเออร์ ซื้อชิปประมวลผลกราฟิกของเอ็นวิเดียหลายพันหรือหลักหมื่นตัว ก่อนรัฐบาลประธานาธิบดีโจ ไบเดน เริ่มออกมาตรการจำกัดการส่งออกชิปเอไอให้กับจีน
พาร์ตเนอร์ธุรกิจของเหลียง เล่าว่า ตอนที่พบกันครั้งแรก เหลียงเป็นหนุ่มเนิร์ดผมยุ่ง ๆ พูดถึงเรื่องการสร้างคลัสเตอร์ชิป 1 หมื่นตัว เพื่อฝึกโมเดลของเขาเอง เหลียงไม่ได้พูดเรื่องวิสัยทัศน์อะไรนอกจากบอกว่า อยากจะสร้างสิ่งนี้ และจะเป็นตัวเปลี่ยนแปลงทุกอย่าง ซึ่งเราคิดว่าเรื่องแบบนี้จะเป็นไปได้ ต้องระดับยักษ์ใหญ่อย่างไบต์แดนซ์ และ อาลีบาบาเท่านั้น
ต้นทุนการพัฒนาเอไอ มีราคาแพง เนื่องจากความซับซ้อนของโมเดล ความเชี่ยวชาญเฉพาะทาง และความต้องการซอฟต์แวร์พลังสูง บริษัทสหรัฐฯหลายแห่งอย่างไมโครซอฟต์ และ เมตา ต่างประกาศแผนการลงทุนด้านเอไอหลายพันล้านดอลาร์ในปีนี้ แต่เหลียง ตั้งมั่นว่า จะต้องทำให้ต้นทุนและราคาที่ผู้ใช้สามารถเข้าถึงได้ เหลียงกล่าวว่า การแย่งชิงผู้ใช้ ไม่ใช่เป้าหมายอันดับแรก หลักการของเราคือไม่ขายขาดทุนและไม่แสวงหากำไรมากเกินไป กำไรอย่างรวดเร็วไม่ใช่เป้าหมาย แต่เป็นการผลักดันเขตแดนระบบนิเวศทางเทคโนโลยี เพื่อขับเคลื่อนการเติบโต
ปรากฏการณ์ของดีปซีค จุดคำถามว่า การพัฒนาเอไอ จำเป็นต้องทุ่มเม็ดเงินหลายพันล้านดอลลาร์ เพื่อชิปทรงพลัง หรือไม่ ในเมื่อสตาร์ทอัพเล็ก ๆ ในจีน สามารถสร้างโมเดลเอไอชาญฉลาดด้วยต้นทุนต่ำกว่าคู่แข่งอย่าง โอเพนเอไอ และกูเกิล หลายร้อยเท่า และด้วยชิปรุ่นเก่า แต่ความสามารถทียบได้กับ ChatGPT ของโอเพนเอไอ คำถามนี้ทำลายการพุ่งทะยานของราคาหุ้นกลุ่มเทคโนโลยีในตลาดสหรัฐฯ หุ้นของเอ็นวิเดีย ผู้ผลิตชิปเอไอ ถูกเทขายหนักจนสูญเสียมูลค่าเกือบ 6 แสนล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือกว่า 20 ล้านล้านบาท
แม้เอไอเป็นโปรเจคต์เสริมของไฮ-ฟลายเออร์ แต่เหลียงเข้าไปร่วมวิจัยอย่างเต็มตัว และมุ่งมั่นที่จะทำให้ดีปซีค เป็นผู้นำด้านเอไอในประเทศ โดยดึงตัวคนเก่ง ๆ จากมหาวิทยาลัยแถวหน้าของจีน และจ่ายค่าตอบแทนไม่น้อยหน้ายักษ์ใหญ่อย่าง ไบตแดนซ์ บริษัทแม่ของติ๊กตอก
สำหรับเหลียงแล้ว เชื่อว่า นวัตกรรม “เป็นเรื่องความเชื่อ” ซิลลิคอน วัลเลย์ สร้างนวัตกรรมได้อย่างมากมาย เพราะพวกเขากล้าที่จะลอง ตอนเปิดตัว แชตจีพีที จีนขาดความมั่นใจในด้านวิจัย ตั้งแต่นักลงทุนยันบริษัทใหญ่ หลายคนรู้สึกว่าช่องว่างกว้างเกินไป และมุ่งไปที่การหารายได้จากแอปพลิเคชั่นแทน แต่นวัตกรรมต้องการความมั่นใจ และคนรุ่นใหม่ มีแนวโน้มที่จะมีสิ่งนั้นมากกว่า
เหลียง กล่าวด้วยว่า ดีปซีคเป็นบริษัทแบบล่างขึ้นบน ที่มีการแบ่งงานกันเองแบบธรรมชาติโดยไม่มีการกำหนดบทบาทล่วงหน้า หรือสายบังคับบัญชาตายตัว เอื้อต่อความร่วมมือกันอย่างอิสระ แต่ทันทีที่มีไอเดียที่เป็นไปได้ การบริหารทรัพยากรจะเป็นแบบบนลงล่าง นอกจากนี้ ดีปซีค ยังไม่มีข้อจำกัดในการเข้าถึงทรัพยากรคอมพิวเตอร์หรือบุคลากร ใครก็ตามที่มีแนวคิดดีๆ สามารถใช้ประโยชน์จาก “คลัสเตอร์การฝึกอบรม” ได้ทุกเมื่อ แม้แต่ห้องประชุมก็สามารถเข้าถึงได้อย่างง่ายดายเพื่อส่งเสริมการแลกเปลี่ยนข้อมูลโดยบังเอิญ ระหว่างเพื่อนร่วมงานและการเชื่อมต่อเชิงสร้างสรรค์
เหลียง ยังไม่แสดงความเห็นนับตั้งแต่ดีปซีคดังเป็นพลุแตก แต่ชาวเน็ตจีน ปลาบปลื้มและชื่นชมความสำเร็จของคนเก่งร่วมชาติ ผู้ใช้เว่ยป๋อคนหนึ่ง เขียนว่า เหลียง เหวินเฟิง แสดงให้เห็นว่าคุณไม่จำเป็นต้องเป็นคนบางคนในวงการเทคโนโลยี ถึงจะสำเร็จในระดับโลกได้ และจีนสามารถนำบางสิ่งบางอย่าง มาทำให้ดีกว่า 10 เท่าได้ด้วยต้นทุนเศษเสี้ยวเดียว ผู้ใช้เว่ยป๋ออีกคน พูดถึงความสำเร็จของเหลียงว่า เทียบได้กับระเบิดนิวเคลียร์ในสายเทคโนโลยี เหลียงมาจากครอบครัวธรรมดา ประสบความสำเร็จในการบริหารกองทุนมาแล้ว เมื่อมาวิจัยเอไอก็ประสบความสำเร็จล้นหลามอีกเช่นกัน
#บก.ข่าวทีวี
