“อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท” ชื่อนี้มีที่มา เป็น “มรดกโลก” แห่งที่ 8 ของประเทศไทย

3. กู่นางอุสา (กี่นางอุสา)

มีลักษณะเป็นเพิงหินธรรมชาติ หลักฐานทางโบราณคดีที่ปรากฏอยู่มีสองสมัย คือ สมัยก่อนประวัติศาสตร์ ได้แก่ ภาพเขียนสีบนผนังด้านตะวันตก และหลักฐานสมัยประวัติศาสตร์ คือหลุมสกัดพื้นที่ใต้เพิง ซึ่งน่าจะใช้ประดิษฐานสิ่งศักดิ์สิทธิ์ หรือพระพุทธรูป และใบเสมาหินที่ปักอยู่ทั้ง 8 ทิศ และพบหลุมเสากลมเรียงเป็นกรอบสี่เหลี่ยมล้อมรอบแนวใบเสมาอีกชั้นหนึ่ง (อาจเป็นหลุมเสารั้ว)

4. หีบศพพ่อตา

โบราณสถานแห่งนี้ เรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “ถ้ำมือแดง” เป็นเพิงหินธรรมชาติ ที่พบหลักฐานทางโบราณคดีคือภาพเขียนสีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ และร่องรอยการสกัดพื้นหินใต้เพิงให้เรียบ จึงสันนิษฐานว่า หีบศพพ่อตาน่าจะถูกใช้งานมาตั้งแต่สมัยก่อนประวัติศาสตร์จนถึงสมัยประวัติศาสตร์

5. ถ้ำวัว – ถ้ำคน

เป็นโบราณสถานที่อยู่ในเพิงหินเดียวกัน เป็นแหล่งภาพเขียนสีสมัยก่อนประวัติศาสตร์ที่โดดเด่นของอุทยาน ตัวเพิงหินมีลักษณะเป็นชะง่อนขนาดใหญ่ ใช้กันแดดฝนได้

6. โนนสาวเอ้ 

เป็นแหล่งภาพเขียนสีที่สำคัญอีกแห่งหนึ่งของอุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท  มีลักษณะเป็นเพิงหินทรายขนาดใหญ่ ส่วนที่ได้ชื่อว่า “โนนสาวเอ้” มีที่มาจากความเชื่อที่เล่าขานกันว่า สถานที่แห่งนี้ เป็นที่ๆ ผู้หญิงใช้เปลี่ยนเสื้อผ้าก่อนขึ้นไปนมัสการรอยพระพุทธบาท

หลักเกณฑ์มรดกโลก

กว่าจะได้รับรองขึ้นเป็น “มรดกโลก” ไม่ใช่เรื่องง่ายเช่นเดียวกัน เพราะต้องผ่านเกณฑ์การคัดเลือกของ UNESCO ซึ่งแต่ละสถานที่ ที่ได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก ก็มีข้อเสนอเงื่อนไขที่แตกต่างกันไป โดยเกณฑ์การคัดเลือกมีอยู่ 10 ข้อ และการได้รับการขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก ต้องตรงตามเกณฑ์อย่างน้อย 1 ข้อ

1. เป็นตัวแทนในการแสดงผลงานชิ้นเอก ที่จัดทำขึ้นด้วยการสร้างสรรค์อันชาญฉลาดของมนุษย์
2. เป็นสิ่งที่มีอิทธิพลยิ่ง ผลักดันให้เกิดการพัฒนาสืบต่อมาในด้านการออกแบบทางสถาปัตยกรรม อนุสรณ์สถาน ประติมากรรม สวน และภูมิทัศน์ ตลอดจนการพัฒนาศิลปกรรมที่เกี่ยวข้อง หรือการพัฒนาการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ ซึ่งได้เกิดขึ้นในช่วงเวลาใดเวลาหนึ่ง หรือบนพื้นที่ใดๆ ของโลก ซึ่งทรงไว้ซึ่งวัฒนธรรม
3. เป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรม หรืออารยธรรมที่ปรากฎให้เห็นอยู่ในปัจจุบัน หรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว
4. เป็นตัวอย่างอันโดดเด่นของประเภทของสิ่งก่อสร้าง อันเป็นตัวแทนของการพัฒนาทางด้านวัฒนธรรม สังคม ศิลปกรรม วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี อุตสาหกรรม ในประวัติศาสตร์ของมนุษยชาติ
5. เป็นตัวอย่างอันโดดเด่นของวัฒนธรรมมนุษย์ ขนบธรรมเนียมประเพณีแห่งสถาปัตยกรรม วิธีการก่อสร้าง หรือการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ ซึ่งเสื่อมสลายได้ง่ายจากผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมตามกาลเวลา
6. มีความคิดหรือความเชื่อที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับเหตุการณ์ หรือมีความโดดเด่นยิ่งในประวัติศาสตร์

ทั้งนี้ หาก “อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท” ได้รับการพิจารณาเป็นมรดกโลก จะนับเป็นมรดกโลกแห่งที่ 8 ของประเทศไทย และแห่งที่ 2 ของ จ.อุดรธานี ต่อจากแหล่งโบราณคดีบ้านเชียง

แหล่งที่มาข้อมูล : วิกิพีเดีย, museumthailand, ขอบคุณภาพ : อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท