“โรคลมหลับ” ภัยร้ายใกล้ตัว เป็นแล้ว รักษาไม่หาย ทำได้แค่บรรเทา

โรคลมหลับ คืออะไร

โรคลมหลับเป็นอีกหนึ่งโรคที่ทำให้ผู้ป่วยมีอาการง่วงนอนตลอดเวลา ทั้งกลางวันและกลางคืน โดยไม่สามารถฝืนให้ตื่นได้ แม้ว่านอนหลับอย่างเพียงพอแล้วก็ตาม เป็นโรคที่พบได้น้อยประมาณร้อยละ 0.05 ของประชากรทั้งหมด โดยพบได้ทั้งในผู้ชายและผู้หญิง และพบมากในช่วงอายุ 10-25 ปี

อาการ โรคลมหลับ

• อาการง่วงนอนมากผิดปกติ ทําให้ผู้ป่วยหลับได้ทุกที่ทุกเวลา โดยอาจผล็อยหลับไปในขณะที่ทำงาน หรือคุยอยู่โดยไม่มีอาการเตือนล่วงหน้า หลังจากตื่นนอนผู้ป่วยจะรู้สึกสดชื่น แต่ในไม่ช้าก็จะผล็อยหลับไปอีก ผู้ป่วยจึงมีปัญหาในการจดจ่อกับการทำงาน การเรียนหนังสือ หรือการทำกิจกรรมประจําวัน
• อาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงชนิด cataplexy เป็นอาการที่บังคับกล้ามเนื้อไม่ได้ เกิดขึ้นเมื่อมีอารมณ์รุนแรง เช่น ความรู้สึกกลัว โกรธ ตื่นเต้น เป็นต้น เมื่อผู้ป่วยหัวเราะอาจเกิดอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง เช่น คอตก เข่าอ่อน ผู้ป่วยโรคลมหลับบางรายเท่านั้นที่จะมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง
• การเป็นอัมพาตตอนนอน หรือ ผีอำ เป็นอาการที่ขยับเคลื่อนไหวร่างกายไม่ได้เมื่อผล็อยหลับหรือกำลังตื่นนอน มักเกิดขึ้นเพียง 2-3 วินาทีหรือ 2-3 นาที แต่อาจทำให้ผู้ป่วยกลัว การเป็นอัมพาตตอนนอนคล้ายกับกลไกของร่างกายตอนหลับลึก ซึ่งจะป้องกันร่างกายไม่ให้ขยับไปมาขณะฝัน ผู้ที่มีอาการอัมพาตตอนนอนอาจไม่ได้เป็นโรคลมหลับ ผู้ที่ไม่ได้เป็นโรคลมหลับอาจรู้สึกเป็นอัมพาตตอนนอนหรือผีอำได้หลายครั้ง

โรคลมหลับรักษายังไง

หมอมนูญ ให้ข้อมูลในการรักษาผู้ป่วยรายนี้ โดยเลือกให้ยา Nuvigil (Armodafinil) 150 มิลลิกรัมตอนเช้า วันละ 1 ครั้ง เพราะอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงเวลามีอารมณ์เช่นหัวเราะ เกิดขึ้นไม่บ่อยและไม่รุนแรง หลังกินยาผู้ป่วยไม่ง่วง มาง่วงอีกครั้งตอน 5 โมงเย็นหลังยาหมดฤทธิ์

ซึ่งโรคลมหลับ ไม่สามารถรักษาให้หายขาดได้ มียาหลายชนิดช่วยบรรเทาอาการของโรคได้ ยากระตุ้นให้ตื่น เช่น Armodafinil มีฤทธิ์กระตุ้นระบบประสาทส่วนกลาง ช่วยให้ผู้ป่วยที่เป็นโรคลมหลับ ตื่นในเวลากลางวัน หลังกินยาตอนเช้าทุกวัน อาการง่วงนอนดีขึ้น ไม่หลับง่ายเหมือนแต่ก่อน คนที่เป็นโรคลมหลับ ห้ามขับขี่ ถ้ายังไม่ได้รับการรักษา เพราะอาจหลับขณะขับ เป็นอันตรายต่อทั้งคนขับและผู้ใช้รถใช้ถนนร่วมกัน

โรคลมหลับเกิดจากสาเหตุอะไร

ยังไม่ทราบสาเหตุของโรคลมหลับ แต่จะแบ่งประเภทของโรคลมหลับเป็น 2 ประเภท คือ

1. โรคลมหลับประเภทที่ 1 เป็นโรคลมหลับพร้อมกับมีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรงชนิด cataplexy
2. โรคลมหลับประเภทที่ 2 เป็นโรคลมหลับที่ไม่มีอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง

แต่พบว่าผู้ป่วยโรคลมหลับแบบที่ 1 และผู้ป่วยโรคกล้ามเนื้ออ่อนแรงแบบ cataplexy มีระดับไฮโปครีติน (hypocretin) ต่ำ ไฮโปครีตินเป็นสารสื่อประสาทในสมองที่สั่งการให้ร่างกายตื่นและหลับลึก การสูญเสียเซลล์ผลิตไฮโปครีตินในสมองอาจเป็นผลมาจากโรคแพ้ภูมิตัวเอง การที่สมองได้รับบาดเจ็บ เนื้องอกในสมอง การติดเชื้อ หรือสัมผัสสารพิษ หรือไข้หวัดหมู

ขอบคุณข้อมูล : โรงพยาบาลบำรุงราษฎร์, หมอมนูญ