ถอดบทเรียน “ปลาหมอคางดำ” โลก ล้วนลักลอบนำเข้ากลุ่มปลาสวยงาม สู่การแพร่ระบาด สร้างปัญหาในประเทศ

สำหรับการแพร่ระบาดของปลาหมอคางดำในฟิลิปปินส์ หัวหน้าหน่วยงานการประมงและทรัพยากรทางน้ำ (Bureau of Fisheries and Aquatic Resources) กล่าวว่า ปลาชนิดนี้มีการตั้งชื่อในภาษาพื้นเมืองว่า “ปลากลอเรีย” ตามชื่อของอดีตประธานธิบดีกลอเรีย มาคาปากัล อาร์โรโย มีการพบการแพร่ระบาดของปลาหมอคางดำในเมืองบาตาอัน (Bataan) ก่อนปี พ.ศ.2556 แต่ไม่พบว่าใครเป็นผู้นำเข้ามา ซึ่งปลาชนิดนี้ถูกพบในร้านขายปลาสวยงามและมีการปล่อยปลาสู่แหล่งน้ำ จนกระทั่งพบการแพร่ระบาดในแหล่งน้ำธรรมชาติของเมืองนี้ ที่สำคัญยังพบปลาหมอคางดำเข้าไปแทนที่ปลานวลจันทร์ทะเล (Milkfish) ส่งผลกระทบต่อผู้เลี้ยงปลาในเมืองนี้ นอกจากนี้ ยังพบการระบาดในอ่าวมะนิลาในปี 2558 ด้วย

รัฐบาลฟิลิปปินส์ทราบดีว่าการกำจัดปลาหมอคางดำไม่ใช่เรื่องง่าย จึงมุ่งแก้ปัญหาด้วยการลดปริมาณปลาในแหล่งน้ำ โดยกลุ่มผู้เลี้ยงปลาในจังหวัดบาตาอันนำปลากลอเรียจำนวน 10,000 ตัวลงปล่อยในบ่อเลี้ยงขนาด 6 ไร่ 1 งาน (1 เฮกตาร์) และหลังจากที่ปลามีจำนวนเพิ่มขึ้น จึงนำปลากะพงขาวจำนวน 5,000 ตัว ลงเลี้ยงโดยกินปลาหมอคางดำเป็นอาหาร (https://newsinfo.inquirer.net/439663/gloria-an-abomination-in-bataan-fishponds)

ในสหรัฐอเมริกา พบการแพร่ระบาดเกิดขึ้นที่รัฐฟลอริดาและรัฐฮาวาย ซึ่งพบว่าการแพร่ระบาดมาจากสาเหตุที่ใกล้เคียงกันมาก โดยปลาหมอคางดำถูกนำเข้าไปเพื่อประโยชน์ทางการประมงและเพาะเลี้ยงเป็นปลาสวยงาม เช่น เป็นอาหารสำหรับเลี้ยงสัตว์น้ำหรือเป็นปลาเหยื่อสำหรับการจับปลาทูน่า ต่อมามีการปล่อยลงแหล่งน้ำธรรมชาติและหลุดรอดจากฟาร์มเลี้ยงทำให้เกิดการระบาด

ส่วนในออสเตรเลีย มีการนำเข้าด้วยวัตถุประสงค์ที่แตกต่างจากประเทศอื่น พบการแพร่ระบาดใน 2 พื้นที่ คือ รัฐควีนส์แลนด์ ที่ปลาหมอคางดำถูกนำเข้ามาเลี้ยงและควบคุมศัตรูพืช ขณะที่รัฐนิวเซาท์เวลส์ มีการลักลอบนำเข้าเป็นปลาสวยงาม แต่เมื่อหลุดออกมาสู่แหล่งน้ำธรรมชาติก็เกิดการแพร่พันธุ์อย่างรวดเร็ว ส่งผลให้เกิดการแพร่ระบาดในแหล่งน้ำ