วันที่ ๒๒ พฤศจิกายน ๒๕๖๗ เวลา ๑๐.๐๐ น. นางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานพิธีเปิดงานรวมญาติชาติพันธุ์ชาวเลครั้งที่ ๑๔ และการสถาปนาเขตพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ชุมชนชาวเลโต๊ะบาหลิว
โดยมีนายอังกูร ศีลาเทวากูล ผู้ว่าราชการจังหวัดกระบี่ นางสาวพลอย ธนิกุล ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำกระทรวงวัฒนธรรม นายวิเชียร สุขสร้อย เลขานุการรัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม
เครือข่ายภาคประชาสังคม พี่น้องเครือข่ายกลุ่มชาติพันธุ์ชาวเล ๕ จังหวัด และภาคีองค์กรเครือข่ายด้านชาติพันธุ์ เข้าร่วม ณ ชุมชนชาวเลโต๊ะบาหลิว ตำบลศาลาด่าน อำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่
ในโอกาสนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงวัฒนธรรม ได้มอบนโยบายและแนวทางขับเคลื่อนการคุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์
และได้ร่วมพิธีลงนามบันทึกความร่วมมือ “คุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตชาวเลโต๊ะบาหลิว” ร่วมกับผู้แทนหน่วยงานที่เกี่ยวข้องตามมติคณะรัฐมนตรี ๒ มิถุนายน ๒๕๖๗
ทั้งนี้ พื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์เป็นแนวทางการคุ้มครองสิทธิทางวัฒนธรรมของชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ในฐานะชุมชนดั้งเดิมที่มีวิถีชีวิตผูกพันกับที่ดิน
และทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีเป้าหมายเพื่อให้ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์มีความมั่นคงในที่อยู่อาศัย ที่ทำกิน และพื้นที่ทางจิตวิญญาณ
รวมทั้งได้รับการส่งเสริมศักยภาพบนฐานทุนทางวัฒนธรรมปัจจุบันมีการประกาศเขตพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ ๒๓ พื้นที่
และพื้นที่ชุมชนชาวเล อูรักลาโวยจฺ ชุมชนโต๊ะบาหลิว อำเภอเกาะลันตา จังหวัดกระบี่ เป็นเขตพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ ลำดับที่ ๒๔
ด้าน นางสาวสุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล กล่าวว่า การขับเคลื่อนพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์นี้ ถือเป็นสาระสำคัญหลักในร่างพระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์
ซึ่งสภาผู้แทนราษฎรได้มีมติรับหลักการไปแล้วเมื่อวันที่ 28 กุมภาพันธ์ 2567 และปัจจุบันอยู่ระหว่างการพิจารณาของคณะกรรมาธิการวิสามัญพิจารณา ร่างพระราชบัญญัติคุ้มครอง และส่งเสริมวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์
โดยพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ เป็นแนวทางการคุ้มครองสิทธิทางวัฒนธรรม ของชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์ ในฐานะชุมชนดั้งเดิม ที่มีวิถีชีวิตผูกพันกับที่ดิน
และทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม มีเป้าหมายเพื่อให้ชุมชนกลุ่มชาติพันธุ์มีความมั่นคงในที่อยู่อาศัย ที่ทำกิน และพื้นที่ทางจิตวิญญาณ รวมทั้งได้รับการส่งเสริมศักยภาพบนฐานทุนทางวัฒนธรรม
ปัจจุบันมีการประกาศเขตพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ 23 พื้นที่ และพื้นที่ชุมชนชาวเล อูรักลาโวยจฺ ชุมชนโต๊ะบาหลิว อ.เกาะลันตา จ.กระบี่ เป็นเขตพื้นที่คุ้มครองวิถีชีวิตกลุ่มชาติพันธุ์ ลำดับที่ 24
สำหรับ “โต๊ะบาหลิว” เป็นชุมชนดั้งเดิมของชาวเลอูรักลาโวยจฺที่อยู่อาศัยมาแล้วกว่า ๘๐ ปี ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพประมงตามวิถีภูมิปัญญาเนื่องจากอยู่ใกล้กับชายฝั่ง
และตั้งอยู่ในเขตป่าชายเลนที่อุดมสมบูรณ์ ชุมชนยังมีประเพณีวัฒนธรรมที่ปฏิบัติกันอย่างต่อเนื่อง เช่น การรำรองแง็งที่เป็นศิลปะพื้นบ้านด้านการขับร้อง
และร่ายรำในภาษามลายู ประเพณีลอยเรือ (อารี ปือลาจั๊ก) เพื่อสะเดาะเคราะห์และเสี่ยงทายโชคชะตาให้การประกอบอาชีพทางทะเลปราศจากอุปสรรค
โดยมีศาลโต๊ะบาหลิวเป็นศูนย์รวมจิตวิญญาณของชุมชนที่ยึดเหนี่ยวครอบครัวและชุมชนไว้ เป็นส่วนหนึ่งในการช่วยรักษาระบบนิเวศและทรัพยากรธรรมชาติผ่านกติกาชุมชน
