“วันสิ่งแวดล้อมไทย” กับ 3 ปัญหาหลักด้าน สิ่งแวดล้อม ยังน่าเป็นห่วง

ข้อมูลจากมูลนิธิสืบนาคเสถียร เผยถึงสถานการณ์ป่าไม้ในประเทศไทย จากปี 2566 ถึงปี 2567 พบว่า ผืนป่าของไทยลดลงมากที่สุดในรอบ 10 ปี มีการสูญเสียพื้นที่ป่าไม้ถึง 317,819.20 ไร่ จากปี 2565 ที่มีพื้นที่ป่าไม้เหลือ 102,135,974.96 ไร่ หรือ 31.57% ของพื้นที่ประเทศ ปัจจุบันประเทศไทยมีพื้นที่ป่าไม้ 101,818,155.76 ไร่ หรือคิดเป็น 31.47%” ของพื้นที่ประเทศ ซึ่งมีพื้นที่ป่าไม้ที่ยังคงสภาพไม่มีการเปลี่ยนแปลงทั้งหมด 101,627,819.86 ไร่ และพื้นที่อื่นๆ ที่เปลี่ยนสภาพเป็นพื้นที่ป่าไม้อีก 190,335.90 ไร่

พื้นที่ป่าไม้ที่ลดลง สาเหตุหลัก ได้แก่ การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน (Land Use Change) จากพื้นที่ที่มีสภาพเป็นป่าไปเป็นพื้นที่เกษตรกรรม พื้นที่ชุมชนหรือสิ่งปลูกสร้าง หรือเกิดจากปัญหาไฟป่าที่มีความรุนแรงขึ้น (Forest Fire) นอกจากนี้ ยังมีสถานการณ์ความร้อนในช่วงต้นปี 2566 ที่ผ่านมา ซึ่งเป็นสาเหตุหนึ่งที่ทำให้พื้นที่ของป่าผลัดใบและสวนป่า เกิดการร่วงหล่นของใบเป็นอย่างมาก ถือเป็นอุปสรรคที่สำคัญในการจัดทำข้อมูลสภาพพื้นที่ป่าไม้

ซึ่งการลดลงของพื้นที่ป่าไม้ไทย ดูเหมือนจะสวนทางกับนโยบายป่าไม้แห่งชาติ และยุทธศาสตร์ชาติ เนื่องจาก นโยบายป่าไม้แห่งชาติ พ.ศ. 2562 มีเป้าหมายเพิ่มพื้นที่ป่าไม้ให้ได้ร้อยละ 40 ของพื้นที่ประเทศ ในขณะที่ยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี (2561-2580) มีเป้าหมายเพิ่มพื้นที่สีเขียวทุกประเภทให้ได้ร้อยละ 55 ของพื้นที่ประเทศภายในปี 2580 นอกจากนี้ ยังมีแผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 13 (2566-2570) ซึ่งเป็นแผนระยะ 5 ปี ที่ 2 ของยุทธศาสตร์ชาติ 20 ปี มีเป้าหมายในการเพิ่มพื้นที่ป่าไม้ธรรมชาติให้ได้ร้อยละ 33 และพื้นที่ป่าเศรษฐกิจเพื่อใช้ประโยชน์ร้อยละ 12 ของพื้นที่ประเทศ แต่สถิติพื้นที่ป่าไม้ที่ลดลง และยังมีแนวโน้มลดลงอย่างต่อเนื่อง นั่นหมายความถึง การสูญหายไปของสัตว์ป่าดั้งเดิม ลดน้อยถอยลงไปด้วยเช่นกัน

ขณะที่ข้อมูลของกระทรวงสาธารณสุขเปิดเผยว่า ในปี 2566 คนไทยเป็นโรคที่เกี่ยวข้องกับมลพิษทางอากาศเพิ่มขึ้นจากปีก่อนหน้าสูงขึ้นมาก เช่น โรคหลอดลมอักเสบ และมะเร็งปอด นับวัน ฝุ่น PM2.5 ยิ่งเป็นปัญหาใหญ่ เกินค่ามาตรฐาน กระทบสุขภาพประชาชน โดยเฉพาะพื้นที่กรุงเทพฯและปริมณฑล รวมถึงภาคเหนือ–ภาคอีสาน ต้องเผชิญกับมลพิษนี้เมื่อเข้าสู่ฤดูแล้ง ในช่วงเดือนธันวาคม-มีนาคมของทุกปี จากข้อมูลคุณภาพอากาศ กรมควบคุมมลพิษ พบว่า สถานการณ์ฝุ่น PM2.5 ในอากาศของกรุงเทพมหานคร เพิ่มสูงขึ้นในช่วงเดือนมกราคม-กุมภาพันธ์ ในปี 2567 ระดับฝุ่น PM2.5 อยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพของประชาชน ตั้งแต่เดือนมกราคม (22.7-66.1 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร) และมีผลกระทบต่อสุขภาพในเดือนกุมภาพันธ์ (35.5-87.1 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร) ขณะที่สถานการณ์ฝุ่น PM2.5 ในอากาศของภาคเหนือ จะเพิ่มสูงขึ้นในช่วงเดือนกุมภาพันธ์-มีนาคม ระดับฝุ่น PM2.5 ในอากาศส่วนใหญ่ อยู่ในระดับเริ่มมีผลกระทบต่อสุขภาพในเดือนกุมภาพันธ์ (18.6-92.2 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร) และมีผลกระทบต่อสุขภาพในเดือนมีนาคม (47.4-158.7 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร)ต้นเหตุส่วนใหญ่มาจากการเผาภาคเกษตรกรรม

ในส่วนของความคืบหน้า ร่าง พ.ร.บ.บริหารจัดการเพื่ออากาศสะอาด พ.ศ. … หรือ ร่าง “พ.ร.บ.อากาศสะอาด” ซึ่งถือกำเนิดขึ้นในปี 2563 โดย “เครือข่ายอากาศสะอาด” การรวมตัวของกลุ่มคนจิตอาสา ทั้งนักวิชาการสาขาต่างๆ และกลุ่มภาคประชาชน ในการศึกษาค้นคว้าหาความรู้เพื่อทำความเข้าใจเกี่ยวกับเรื่องปัญหามลพิษทางอากาศ และหาสาเหตุต้นตอในเรื่องนี้ ซึ่งประกอบด้วย 124 มาตรา 8 หมวด เป็นร่างกฎหมายฉบับประชาชนเข้าชื่อเสนอกฎหมายต่อรัฐสภาคาดว่า ภายในปี 2568 เมื่อสภาผู้แทนราษฎร และวุฒิสภาโหวตเห็นชอบ และไม่มีการแก้ไข ขั้นตอนถัดไปคือ ทูลเกล้าฯ เพื่อลงพระปรมาภิไธย และประกาศใช้เป็นกฎหมายต่อไป

ที่มา

HOME-ONEP-2

https://www.seub.or.th/