ในการแถลงต่อที่ประชุมร่วมรัฐสภา เมื่อวันที่ 4 มีนาคมที่ผ่านมา ตอนหนึ่ง ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ผู้นำสหรัฐฯ กล่าวว่า สหรัฐฯจะเสริมสร้างความมั่นคงของชาติให้มากขึ้น และรัฐบาลของเขาจะ “ทวงคืน” (reclaim) คลองปานามา แต่เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ ยังไม่เคยบอกว่า ทวงคืน หมายความว่าอย่างไร ล่าสุด สำนักข่าว NBC อ้างการเปิดเผยจากเจ้าหน้าที่สหรัฐฯสองคนที่ใกล้ชิดกับแผนการนี้ ว่า กองบัญชาการภาคใต้ของสหรัฐฯ หรือ ยูเอส เซาเทิร์น คอมมานด์ กำลังร่างแผนทางเลือก ซึ่งเริ่มตั้งแต่กระชับความเป็นหุ้นส่วนใกล้ชิดกับกองกำลังความมั่นคงปานามา ไปจนถึงการส่งทหารสหรัฐฯเข้ายึดด้วยกำลัง แต่ย้ำว่า การใช้กำลังเป็นไปได้น้อยมาก
เจ้าหน้าที่สหรัฐฯ กล่าวว่า เป้าหมายของรัฐบาลทรัมป์ คือเพิ่มการประจำการทหารในปานามา เพื่อลดอิทธิพลของจีนที่นั่น โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเข้าถึงทางเดินเรือที่สำคัญแห่งนี้ แม้ว่าปานามายืนยันว่า คลองความยาว 80 กิโลเมตร ดำรงสถานะเป็นกลางทางรัฐธรรมนูญ และไม่มีการแทรกแซงจากต่างชาติรายใด
NBC นิวส์ รายงานว่า พลเรือเอก แอลวิน โฮลซีย์ ( Alvin Holsey) ผู้บัญชาการกองบัญชาการภาคใต้สหรัฐฯ ได้นำเสนอร่างยุทธศาสตร์ ให้กับ นายพีท เฮกเสธ รัฐมนตรีกลาโหมสหรัฐฯในสัปดาห์นี้ และคาดว่า เฮกเสธจะไปเยือนปานามาในสัปดาห์หน้า เจ้าหน้าที่สหรัฐฯที่ให้ข่าวกับ NBC ย้ำว่า การบุกปานามา มีความเป็นไปน้อยมาก แต่ทางเลือกนี้ จะถูกหยิบยกขึ้นมาพิจารณาอย่างจริงจังหากว่าเมื่อประจำการทหารอเมริกันในปานามาเพิ่มขึ้นแล้ว ยังไม่บรรลุเป้าหมายทวงคืนคลองปานามาของผู้นำสหรัฐฯ
ทรัมป์กล่าวอย่างเปิดเผยว่า ต้องการให้สหรัฐฯกลับไปควบคุมคลองปานามาอีกครั้ง หลังจากสหรัฐฯ ส่งมอบให้กับปานามาเมื่อเกือบ 30 ปีก่อน ภายใต้สนธิสัญญาที่ลงนามกับรัฐบาลประธานาธิบดีจิมมี คาร์เตอร์ แต่ทรัมป์บอกที่ปรึกษาแบบส่วนตัวว่า การมีทหารสหรัฐฯประจำการในปานามา และที่คลองปานามา มีความสำคัญที่จะนำไปสู่เป้าหมายนี้ ทั้งยังบอกชัดเจนว่า ต้องการให้ทหารอเมริกัน ถูกมองเห็นในคลองปานามาเพื่อแสดงพลัง
เจ้าหน้าที่รัฐบาลทรัมป์ กล่าวว่า การเข้าไปมีตัวตนของจีนใกล้คลองปานามา มีขนาดใหญ่เกินไป กรณีเกิดความขัดแย้งขึ้นมา รัฐบาลปักกิ่งอาจจะสามารถปิดคลองปานามาไม่ให้สหรัฐฯเดินเรือ ซึ่งรวมถึงเรือกองทัพ
NBC รายงานว่า ปัจจุบัน กองทัพสหรัฐฯ มีทหารผัดเปลี่ยนในปานามากว่า 200 คนโดยประมาณ ทหารบางส่วนมาจากหน่วยปฏิบัติการพิเศษสหรัฐฯ ทำงานร่วมกับกองทัพปานามาเพื่อปกป้องภัยคุกคามภายใน การก่อเหตุไม่สงบ สำหรับแผนยุทธศาสตร์ทางเลือกมีตั้งแต่สร้างหลักประกันว่า เรือสหรัฐฯจะล่องผ่านคลองที่เชื่อมแอตแลนติกกับแปซิฟิกได้อย่างปลอดภัย ไปจนถึงทวงความเป็นเจ้าของกลับคืน และเข้าดำเนินงานเส้นทางเดินเรือแห่งนี้เอง ทางเลือกอื่น ๆ ที่อยู่ระหว่างพิจารณา เช่น ใช้ทหารคุ้มกันท่าเรือที่มีอยู่ สร้างท่าเรือใหม่ในปานามา หรือใช้หน่วยทหารช่างประจำประตูคลอง ท้ังยังวางแผนตำแหน่งการจัดวางกองกำลังใกล้ปานามากรณีเกิดสงครามในภูมิภาค หรือภัยคุกคามต่อสหรัฐฯ โดยหากเกิดสงคราม กองทัพสหรัฐฯจะมุ่งคุ้มกันคลองปานามา และปิดกั้นการเข้าถึงของจีน
ทำเนียบขาวและกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ ไม่ตอบคำถามสื่อ หลัง NBC นิวส์ รายงานข่าวนี้ออกไป ส่วน นายฆาเบียร์ มาร์ตีเนซ อาชา รัฐมนตรีต่างประเทศปานามา กล่าวว่า ไม่มีอะไรจะบอกนอกจากว่า ปานามายังคงยืนหยัดปกป้องดินแดน คลองปานามาและอธิปไตย และย้ำว่าคลองปานามาเป็นของชาวปานามา และจะเป็นเช่นนั้นต่อไป
รัฐบาลปานามาโอนอ่อนให้กับทรัมป์หลายเรื่องนับจากถูกขู่ยึด รวมถึงกดดันให้ ซีเค ฮัตชิสัน บริษัทฮ่องกง ขายบริษัทที่บริหารท่าเรือสองแห่งในคลองปานามาให้กับกลุ่มบริษัทสหรัฐฯ และไม่ต่ออายุข้อตกลงเกี่ยวกับโครงการโครงสร้างพื้นฐานสำคัญ ส่วนหนึ่งในแผนงานหนึ่งแถบหนึ่งเส้นทางของจีน
เจ้าหน้าที่จีน กล่าวหาสหรัฐฯว่า ใช้การข่มขูคุกคาม กดดันทางการปานามาปิดกั้นโครงการช่วยเหลือจากจีน
พลเอก ลอรา ริชาร์ดสัน อดีตผู้บัญชาการกองบัญชาการภาคใต้ กล่าวกับคณะกรรมาธิการทหาร สภาผู้แทนราษฎร เมื่อปีที่แล้วว่า จีนเล่นเกมยาว โครงการพัฒนาเศรษฐกิจที่รัฐบาลปักกิ่งสนับสนุน เป็นโครงสร้างพื้นฐานแบบสองวัตถุประสงค์ ที่อาจพลิกมาใช้เพื่อเป้าหมายทางทหารได้อย่างรวดเร็ว รัฐบาลจีนสื่อสารผ่านการลงทุนว่า เป็นไปในทางสันติ แต่ในความเป็นจริง หลายโครงการมีสถานะเป็นจุดเชื่อมต่อหลายมิติ ให้กับกองทัพปลดแอกประชาชนจีน และเป็นจุดยุทธศาสตร์ทางน้ำ บริษัทที่ทางการจีนเป็นเจ้าของ ยังเดินหน้าประมูลโครงการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับคลองปานามา ซึ่งเป็น ยุทธศาสตร์ของโลกต่อไป
