วธ. ชวนล่องใต้ดื่มด่ำศรัทธาและศิลป์มหาสงกรานต์แห่นางดาน เมืองนครศรีธรรมราช ตื่นตาตื่นใจกับขบวนแห่นางดานสุดอลังการ – ชมพิธีโล้ชิงช้า ประเพณีหนึ่งเดียวในไทย สืบทอดอัตลักษณ์ท้องถิ่นสู่สายตานานาชาติ

เมื่อวันที่ 14 เม.ย. 68 นางโชติกา อัครกิจโสภากุล รองปลัดกระทรวงวัฒนธรรม เป็นประธานในพิธีเปิดงานเทศกาลมหาสงกรานต์แห่นางดานเมืองนครฯ “นางดาน อลังการเมืองนครฯ” THE ONLY IN THAILAND ประจำปีพุทธศักราช 2568 โดยมีนายสมชาย ลีหล้าน้อย ผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช นางสาววราพรรณ ชัยชนะศิริ รองอธิบดีกรมส่งเสริมวัฒนธรรม นายชาคร ไอยศูรย์ ปลัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช ผู้บริหารกรมส่งเสริมวัฒนธรรม วัฒนธรรมจังหวัดนครศรีธรรมราชประธานสภาวัฒนธรรมจังหวัดนครศรีธรรมราช และหัวหน้าส่วนราชการประจำจังหวัดนครศรีธรรมราชให้การต้อนรับ ณ สวนสาธารณะศรีธรรมโศกราช อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช

เวลา 18.45 ขบวนแห่นางดานอลังการเมืองนครเคลื่อนออกจากหอพระอิศวรอย่างสง่างามสู่สวนสาธารณะศรีธรรมโศกราช อำเภอเมือง จังหวัดนครศรีธรรมราช จากนั้นเวลา 19.40 เข้าสู่พิธีเปิดงาน นายสมชาย ลีหล้าน้อย ผู้ว่าราชการจังหวัดนครศรีธรรมราช กล่าวต้อนรับ นายชาคร ไอยศูรย์ ปลัดเทศบาลนครนครศรีธรรมราช กล่าวรายงาน และนางโชติกา อัครกิจโสภากุล รองปลัดกระทรวงวัฒนธรรม ประธานในพิธีกล่าวเปิดงาน และทั้ง 3 ท่าน ร่วมทำพิธีเปิดงานสุดยิ่งใหญ่ รับชมการแสดง แสง สี เสียง ชุด มหากาพย์แห่งศรัทธาและจิตวิญญาณ “นางดาน อลังการเมืองนครฯ” THE ONLY IN THAILAND ประจำปีพุทธศักราช 2568 และรับชมพิธีโล้ชิงช้า หนึ่งเดียวในไทย

นางโชติกา อัครกิจโสภากุล รองปลัดกระทรวงวัฒนธรรม กล่าวว่า เทศกาลสงกรานต์ปี ๒๕๖๘ นี้ กระทรวงวัฒนธรรม โดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม ร่วมกับภาคีเครือข่ายทางวัฒนธรรม จัดงาน “เย็นทั่วหล้ามหาสงกรานต์” ทั่วประเทศ ภายใต้แนวคิด “สงกรานต์บ้านฉัน สีสันแบบไทย สุขไกลทั่วโลก Once in a Lifetime : Experience Songkran in Thailand” เพื่อส่งเสริมประเพณีไทย นำเสนอความงดงามของวัฒนธรรมไทยและต้อนรับนักท่องเที่ยวจากทั่วทุกมุมโลก โดยกำหนดจัดงานประเพณีสงกรานต์ในพื้นที่ 17 จังหวัด และพื้นที่ส่วนกลางกรุงเทพมหานคร โดยในส่วนของจังหวัดนครศรีธรรมราช ขอเชิญชวนประชาชน นักท่องเที่ยว และผู้รักในศิลปวัฒนธรรม ร่วมสัมผัสความยิ่งใหญ่ของประเพณีโบราณแห่งเดียวในไทย ในงาน “นางดาน อลังการเมืองนครฯ” เทศกาลมหาสงกรานต์แห่นางดานเมืองนครศรีธรรมราช ประจำปี พ.ศ. 2568 ซึ่งจะจัดขึ้นเพื่อสืบสานและเชิดชูมรดกทางวัฒนธรรมอันทรงคุณค่าของภาคใต้ ถ่ายทอดอัตลักษณ์ท้องถิ่นผ่านขบวนแห่นางดานอันศักดิ์สิทธิ์ ตระการตา และเสริมสร้างความภาคภูมิใจในความเป็นไทยให้กับคนรุ่นใหม่ พร้อมทั้งกระตุ้นการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมและเศรษฐกิจสร้างสรรค์อย่างยั่งยืน ให้เป็นที่รู้จักระดับนานาชาติ

นางโชติกา กล่าวเพิ่มเติมว่า พิธีแห่นางดาน เป็นประเพณีที่เก่าแก่และมีเพียงแห่งเดียวของประเทศไทยที่จัดในจังหวัดนครศรีธรรมราช อันเนื่องมาจากความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ที่ถือปฏิบัติสืบทอดกันมาตั้งแต่ครั้งมีชุมชนพราหมณ์เกิดขึ้นในนครศรีธรรมราช ซึ่งการจัดพิธีแห่งนางดานนั้นมีวัตถุประสงค์เพื่อบูชาเทพบริวารในคติพราหมณ์ โดยนางดานหรือนางกระดาน เป็นแผ่นไม้กระดานที่มีขนาดความกว้างหนึ่งศอก และสูงสี่ศอก แกะสลักเป็นรูปเทพบริวารในคติความเชื่อของพราหมณ์ จำนวน 3 แผ่น 3 องค์ ได้แก่ รูปพระจันทร์กับพระอาทิตย์ พระธรณี และ พระคงคา

ข่าวที่น่าสนใจ

วธ. ปักหมุด ยลวิถีตาลบ้านถ้ำรงค์เมืองเพชร เปิดสุดยอดชุมชนต้นแบบ “เที่ยวชุมชน ยลวิถี”

โดยจะอัญเชิญเทพทั้งหลายวางบนเสลี่ยง แผ่นละเสลี่ยงและมี “นาลีวัน” หามขบวนแห่พิธีจะเริ่มในเวลาพลบค่ำ โดยสมมติว่าพระอาทิตย์ พระจันทร์ พระธรณี พระคงคา มารอรับเสด็จพระอิศวร จำลอง “พิธีแห่นางดาน” อัญเชิญนางดานจากสนามหน้าเมืองมายังหอพระอิศวร ประดิษฐานในหลุมหน้าเสาชิงช้า เพราะเชื่อว่าพระอิศวรจะเสด็จลงมาโลกมนุษย์ทางเสาชิงช้า จำลอง “พิธีโล้ชิงช้า” การรำเสนง การแสดง แสง สี เสียง เรื่องราวตำนานนางดานและเทพที่เกี่ยวข้อง อีกทั้งตามความเชื่อการเสด็จลงมาของพระอิศวรจะต้องเสด็จลงมาในเดือนอ้าย ซึ่งเป็นปีใหม่ของชาวพราหมณ์ฮินดู ปัจจุบัน ประเพณีแห่นางดาน กำหนดจัดขึ้นในวันที่ ๑๔ เมษายนของทุกปี โดยมีจุดเด่นของงานเป็นริ้วขบวนแห่นางดาน และการโล้ชิงช้า ซึ่งมีเพียงแห่งเดียวของประเทศไทย

สำหรับแผ่นไม้กระดาน จำนวน 3 แผ่น 3 องค์ ที่ใช้สำหรับการแห่นางดาน มีนิยามและความเชื่อ ที่สำคัญดังนี้ แผ่นแรก คือ รูปพระอาทิตย์และพระจันทร์ โดย พระอาทิตย์ เป็นเทพผู้สร้างกลางวัน ให้แสงสว่างและความร้อนแก่โลกมนุษย์และดาวเคราะห์อื่น ๆ เป็นดาวที่ให้พลังงานแก่สิ่งมีชีวิต ก่อให้เกิดฤดูกาล เกิดการเปลี่ยนแปลงของวัฏจักร ส่วน พระจันทร์ เป็นเทพผู้สร้างกลางคืน สัญลักษณ์แห่งความอุดมสมบูรณ์และความอ่อนละมุน เทพผู้อำนวยให้สรรพสิ่งมีชีวิตได้พักผ่อน

แผ่นที่สอง คือ รูปพระแม่ธรณี โดยพระธรณี เป็นเทพผู้รองรับน้ำหนักของสรรพสิ่งและพยุงสิ่งทั้งหลายให้ดำรงอยู่ เป็นเทพแห่งคุณงามความดีทั้งปวง เป็นผู้รับสั่งสมสิ่งมีค่า อาหาร ได้ชื่อว่า วสุธา ผู้ทรงไว้ซึ่งทรัพย์

แผ่นที่สาม คือ รูปพระนางคงคา โดยพระคงคา เป็นเทพผู้ประทานอันยิ่งใหญ่แก่มนุษย์ เป็นผู้อำนวยความชุ่มฉ่ำและสมบูรณ์ ไหลชำระสิ่งต่าง ๆ ทำให้ดินชุ่มชื้นสมบูรณ์ สิ่งมีชีวิตเจริญงอกงามได้

สำหรับการจัดงานเทศกาลมหาสงกรานต์แห่นางดานเมืองนครฯ ประจำปี พ.ศ. 2568 “นางดาน อลังการเมืองนครฯ” จะได้พบกับขบวนแห่นางดานสุดอลังการจากหอพระอิศวรมายังบริเวณสวนสาธารณะศรีธรรมาโศกราช พิธีโล้ชิงช้า“หนึ่งเดียวในประเทศไทย” พิธีกรรมอันศักดิ์สิทธิ์จากเทวสถานโบสถ์พราหมณ์ พิธีตรียัมปวายรับพระอิศวร ด้วยแสง สี เสียง เลเซอร์ พลุนานาชาติแบบไพโรเทคนิค (Pyrotechnics) สุดอลังการในชุด “มหากาพย์แห่งศรัทธาและจิตวิญญาณ” ที่ถ่ายทอดเรื่องราวอารยธรรมและความศรัทธาของเมืองนครศรีธรรมราชอย่างยิ่งใหญ่ ภายใต้แนวคิด “THE ONLY IN THAILAND” ซึ่งจะทำให้ผู้เข้าร่วมงานในวันนี้ได้สัมผัสถึงความวิจิตรแห่งจิตวิญญาณและความศักดิ์สิทธิ์ อันเป็นรากเหง้า ทางวัฒนธรรมของชาวนครศรีธรรมราช อย่างลึกซึ้ง นำไปสู่การสร้างความตระหนักรู้และซึมซับความเป็นบทบาทและวัฒนธรรมของจังหวัดนครศรีธรรมราชในฐานะศูนย์กลางศิลปวัฒนธรรมสำคัญของประเทศ และยกระดับเทศกาลประเพณีไทยสู่สายตานานาชาติ

นางโชติกา กล่าวอีกว่า รัฐบาล และทุกภาคส่วน ร่วมบูรณาการในการส่งเสริมประเพณีสงกรานต์ โดยจัดงาน “เย็นทั่วหล้ามหาสงกรานต์” ทั่วประเทศ เพื่อส่งเสริมประเพณีไทย นำเสนอความงดงามของวัฒนธรรมไทยและต้อนรับนักท่องเที่ยวจากทั่วทุกมุมโลก มาร่วมสัมผัสประสบการณ์สงกรานต์และร่วมเฉลิมฉลองเทศกาลนี้อย่างยิ่งใหญ่ไปด้วยกัน และมีความคาดหวังผลในการส่งเสริมประเพณีสงกรานต์ในปีนี้ ให้คนไทยทั่วโลกภาคภูมิใจและร่วมสืบสานประเพณีสงกรานต์ มรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรมของมนุษยชาติ พร้อมยกระดับประเพณีสงกรานต์สู่ World Event เป็นหมุดหมายของนักท่องเที่ยวทั่วโลก โดยมีการคาดการณ์ว่าจะสร้างรายได้จากงานเทศกาลสงกรานต์ 2568 นี้ ได้ถึง 26,500 ล้านบาท / และจะมีนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางมาร่วมงานถึง 476,000 คน / และนักท่องเที่ยวไทยเพิ่ม 4,418,500 คน

สุดท้ายนี้ นางโชติกา ฝากถึงพี่น้องประชาชนและนักท่องเที่ยวว่าประเพณีสงกรานต์เป็นมรดกทางวัฒนธรรมของไทยที่มีความหมายมากกว่าการเล่นน้ำ แต่เป็นเทศกาลแห่งความรัก ความกตัญญู และความอบอุ่นของครอบครัว ซึ่งควรค่าแก่การส่งต่อไปสู่สายตาชาวโลก “สงกรานต์ไทยคือมรดกทางวัฒนธรรมที่ควรค่าแก่การอนุรักษ์และสืบทอดให้คนรุ่นหลัง เราต้องการให้สงกรานต์เป็นเทศกาลที่ทุกคนต้องมาเยือน อย่างน้อยครั้งหนึ่งในชีวิต”

กระทรวงวัฒนธรรมขอเชิญชวนทุกท่านเตรียมตัวให้พร้อมกับสงกรานต์ ๒๕๖๘ ซึ่งจะเป็นเทศกาลที่มอบประสบการณ์สุดประทับใจให้แก่ทั้งคนไทยและชาวโลก ติดตามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ เว็บไซต์กรมส่งเสริมวัฒนธรรม: www.culture.go.th หรือ Facebook กรมส่งเสริมวัฒนธรรม

นครศรีธรรมราช, วธ., มหาสงกรานต์แห่นางดาน

ข่าวที่เกี่ยวข้อง