“หนุ่มกรรชัย” โทรแจง “อ.วรัชญ์” ปมแอบอัดเสียงสัมภาษณ์ ส่อผิดจริยธรรมสื่อ

ผศ.ดร.วรัชญ์ ครุจิต รองคณบดีฝ่ายวางแผนและพัฒนา คณะนิเทศศาสตร์และนวัตกรรมการจัดการ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ (นิด้า) โพสต์ผ่านเฟซบุ๊ก Warat Karuchit ข้อความว่า
เมื่อกี้คุณหนุ่ม กรรชัย ได้โทรมาหาผม เราได้พูดคุยเรื่องบทบาทและจริยธรรมในการนำเสนอข่าว ทั้งกรณีก่อนหน้าที่ผมเคยร้องเรียน กสทช. และกรณีคุณแตงโมที่ผมเพิ่งโพสต์ไป ซึ่งการพูดคุยกันเป็นไปด้วยดีมาก ผมบอกว่าผมไม่ได้มีอะไรเป็นการส่วนตัวกับคุณหนุ่ม แต่ทำไปตามบทบาทของนักวิชาการสื่อที่ห่วงใยสังคม แล้วก็ให้ข้อเสนอแนะในแง่หลักวิชาการสื่อมวลชนไปบ้าง ซึ่งคุณหนุ่มรับฟังอย่างตั้งใจ แสดงให้เห็นถึงความพยายามของคุณหนุ่มในการเรียนรู้การดำเนินรายการให้ดีที่สุดบนพื้นฐานของสื่อมวลชนที่ดี แม้ว่าตอนนี้จะเป็นคนดังที่สุดคนหนึ่งในประเทศ และไม่จำเป็นต้องโทรมาหาผมเลยก็ตาม

ผศ.ดร.วรัชญ์ กล่าวว่า ซึ่งคุณหนุ่มก็บอกว่า ต่อไปมีอะไร อ.โทรมาแนะนำผมได้เลย ซึ่งทำให้ผมรู้สึกดีใจ ไม่ใช่ดีใจที่คุณหนุ่มโทรมาหาผม แต่ดีใจที่คนสื่อที่มีบทบาทต่อสังคมสูงที่มีความตั้งใจจะพัฒนาตัวเองและใส่ใจด้านกรอบจริยธรรมสื่อ และหวังว่าจะมีคนสื่อแบบนี้อีกมากๆ ที่เปิดใจที่จะพัฒนา ไม่ใช่มีข้ออ้างหรือบางครั้งกลับมาโจมตีผู้ที่ท้วงติง ขอให้กำลังใจคุณหนุ่มในการทำงานต่อไป ก็หวังว่าครั้งนี้อาจจะไม่ใช่ครั้งสุดท้ายที่เราได้คุยกัน เพราะหากต่อไปมีอะไรในประเด็นจริยธรรมอีก ผมคงต้องให้ข้อเสนอแนะอีกครับ

ทั้งนี้ก่อนหน้านี้ ผศ.ดร.วรัชญ์ โพสต์ข้อความว่า วันนี้ได้ดูรายการหนึ่งที่กำลังดัง ผู้ดำเนินรายการบอกว่า ได้บันทึกเสียงคู่สนทนาโดยไม่ได้แจ้งก่อน “เพราะกลัวว่าบอกแล้วจะพูดไม่รู้เรื่อง” (ซึ่งน่าจะหมายถึงพูดไม่จริงนั่นเอง) แต่เมื่อจบแล้วได้โทรบอกว่าได้บันทึกเสียงไว้ จะขอเอาไปออกรายการได้ไหม ซึ่งเจ้าตัวก็อนุญาต จึงนำมาออก คำถามคือ การทำแบบนี้เข้าข่ายผิดจริยธรรมสื่อหรือไม่? ในการกฎหมาย ผมเข้าใจว่าไม่ผิด (ถ้าบันทึกเสียงคู่สนทนาตัวเองทำได้ แต่แอบบันทึกเสียงคนอื่นทำไม่ได้ และแอบบันทึกเสียงเจ้าหน้าที่รัฐไม่ได้) อันนี้หากท่านที่ทราบกฎหมายจะช่วยเสริมก็จะขอบคุณครับ แต่ในแง่จริยธรรมสื่อ คำตอบอาจจะไม่ชัดเจนนัก

ข่าวที่น่าสนใจ

ผศ.ดร.วรัชญ์ กล่าวว่า ตามข้อบังคับสภาการสื่อมวลชนแห่งชาติ ว่าด้วยการได้มาซึ่งข้อมูลโดยไม่ละเมิด ระบุไว้ว่า “ข้อ ๒๘ สื่อมวลชนต้องบอกที่มาของข้อมูลในเนื้อหาข่าวที่คัดลอก มาจากแหล่งข้อมูลอื่น ๆ นอกเหนือจากการขออนุญาตจากแหล่งข้อมูลนั้นแล้ว ข้อ ๒๙ สื่อมวลชนพึงใช้วิธีที่สุภาพและซื่อสัตย์ในการได้มาซึ่งข่าวสาร” ส่วน BBC มี section สำหรับประเด็น secret recording สำหรับการทำข่าวโดยเฉพาะ โดยระบุว่า ควรต้องเป็นไปเพื่อประโยชน์สาธารณะ ใช้เมื่อจำเป็น และไม่มีทางอื่นที่จะได้ข้อมูลนี้มา ซึ่งต้องเป็นข้อมูลที่พิสูจน์ถึงความผิด ไม่ใช่ทำเพื่อแต่สร้างความสนใจในคดี

ผศ.ดร.วรัชญ์ กล่าวว่า ในอเมริกา การบันทึกเสียงคู่สนทนาโดยไม่ได้ขออนุญาตก่อน เป็นสิ่งผิดกฎหมายในบางรัฐ และเคยมีนักข่าวที่โดนไล่ออกจากกรณีนี้มาแล้ว เนื่องจากมีการแอบบันทึกเสียง และภายหลังผู้ถูกบันทึกเสียงฆ่าตัวตาย รัฐฟลอริด้าถือว่าผิดกฎหมาย และเจ้าตัวก็ยอมรับว่าทำผิด ประเด็นอภิปรายจึงอาจมีว่า กรณีนี้ “จำเป็น” และ “มีประโยชน์ต่อรูปคดี” และ “ประโยชน์ต่อสาธารณะ” หรือไม่ (การอนุญาตภายหลังน่าจะเป็นคนละประเด็น เนื่องจากดำเนินการไปแล้ว)

ผศ.ดร.วรัชญ์ กล่าวว่า การแอบบันทึกภาพหรือเสียง อาจทำให้ได้ข้อมูลที่ไม่อาจได้หากเจ้าตัวรู้ แต่ก็มีความเสี่ยงในการละเมิดสิทธิ ทั้งของผู้บริสุทธิ์และไม่บริสุทธิ์ (แต่ก็ยังมีสิทธิมนุษยชน) และอาจมีความเสี่ยงในเป็นการชักจูงไปทางใดทางหนึ่ง เพราะเข้าใจว่าสิ่งที่พูดมาทั้งหมดคือความจริง 100% แต่อาจไม่เป็นอย่างนั้น หรือผู้พูดอาจหลอกใช้นักข่าวให้มาคุยแล้วแกล้งบอกว่าอย่าบันทึกเสียง แต่แกล้งพูดไม่จริงเพราะรู้ว่าจะมีการบันทึกเสียงก็เป็นไปได้ ซึ่งจะไปชี้นำสังคมเมื่อเผยแพร่คลิปหรือเสียงนั้นออกมา และทำให้กระบวนการยุติธรรมทำงานได้ยากขึ้น

ผศ.ดร.วรัชญ์ กล่าวว่า ผมไม่ได้กล่าวหาว่าในกรณีนี้ผิดหรือถูก แต่อยากเพียงแค่ชี้ให้เห็นอันตรายและความหมิ่นเหม่กับการผิดจริยธรรมของการข้อมูลด้วยวิธีการนี้ และไม่อยากให้เกิดการลอกเลียนแบบเพื่อหาข่าวแย่งเรตติ้งกันครับ

ข่าวที่เกี่ยวข้อง

ข่าวล่าสุด

สหรัฐเมินไฮเปอร์โซนิครัสเซียลั่นไม่หยุดหนุนยูเครน
เมียเอเย่นต์ค้ายาบ้า ร้องถูกตร.รีด 5 แสน แลกปล่อยตัว พ่วงเรียกเก็บเงินรายเดือน
สถาปนาเขตพื้นที่คุ้มครองฯ ชาติพันธุ์ชุมชนชาวเลโต๊ะบาหลิว
ผบ.ตร.สั่งสอบคลิปแก๊งต่างด้าว แสดงพฤติกรรมเย้ยกม. กำชับคุมเข้ม ใช้ยาแรง
รมว.วัฒนธรรม เปิดงานรวมญาติชาติพันธุ์ชาวเลครั้งที่ 14 ชุมชนชาวเลโต๊ะบาหลิว กระบี่ เร่งส่งเสริมวิถีชีวิต วัฒนธรรมชาวเล
ป้าย สุดเจ๋ง "รับซื้อบ้านผีสิง" เจ้าของป้ายรับซื้อจริง มารีโนเวทขาย
"สุดาวรรณ" เยี่ยมชมชุมชนชาวเลสังกาอู้-วิถีวัฒนธรรมชาวเลอูรักลาโวยจ จ.กระบี่
สจ.ธรรมชาติฟ้องตรงอัจฉริยะเรียกค่าเสียหาย 10 ล้านบาท
อย.ตรวจพบสารอันตรายใน อาหารเสริม “กัมมี่” แบรนด์ดัง เร่งดำเนินคดีตามกม.ผู้ผลิต
กระบะสี่ประตูถอยชนกระบะแคปในปั้มน้ำมันแล้วหนีไปเหมือนไม่มีอะไรเกิดขึ้น สาววัย 41 ปี เจ้าของกระบะแคปหวังเพียงคำขอโทษ

ดู LIVE รายการ

X

เราใช้ คุ้กกี้ เพื่อให้ทุกคนได้ประสบการณ์การใช้งานที่ดียิ่งขึ้น