"long Covid" ลองโควิด long covid แพร่ เชื้อ ได้ ไหม หมอธีระวัฒน์ เผยสามารถเกิดได้ทุกเพศ ทุกวัย ส่วนใหญ่พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย พร้อมแนะวิธีรักษาและป้องกัน
ข่าวที่น่าสนใจ
นพ.ธีระวัฒน์ เหมะจุฑา ผู้อำนวยการศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้อัปเดตสถานการณ์โควิด เผยผลข้างเคียงหลังจากหายโควิดหรือที่เรียกว่า “long Covid” สามารถเกิดขึ้นได้ทุกเพศทุกวัย โดยระบุว่า ลองโควิดเป็นกลุ่มอาการที่เกิดขึ้นหลังจากที่การติดเชื้อได้จบสิ้น (เชื้อไม่พบแล้ว)
- อาการของลองโควิด ไม่ขึ้นอยู่กับความหนักเบาของอาการที่เป็นตอนแรก
- เกิดได้ทุกอายุ ได้ทุกเพศ แต่แนวโน้มในต่างประเทศ อาจเจอในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย อายุ 18-30 ปี และทุกอายุที่สูบบุหรี่อ้วน และแน่นอนมีโรคประจำตัวต่าง ๆ
- เกิดอาการได้ตั้งแต่หัวจดเท้า หลายระบบหรืออวัยวะพร้อมกัน และทางความรู้สึกทางเพศลดลงหรือหายไป ทั้งชาย-หญิง และประจำเดือนผิดปกติ ร่วมเพศมีอาการเจ็บปวด
- เป็นอาการเดิมขณะติดเชื้อที่ยาวนานกว่า 3 เดือน หรืออาการที่เกิดขึ้นเป็นอาการใหม่
- กลุ่มอาการเป็นลักษณะที่เรารู้จักกันดีมานานแล้ว เกือบ 80-90 ปี ในรูปของ chronic fatique syndrome หรือ Myalgia encephalomyelitis ในไวรัสต่าง ๆ แต่โควิดเกิดได้รุนแรง และยาวนานกว่าไวรัสตัวอื่น ๆ มาก
- กลุ่มอาการทางสมองและจิตอารมณ์พบได้ 30% หรือมากกว่า และส่งผลทำให้เฉื่อยชา คิดช้า ความจำสั้น สมองเสื่อมและอารมณ์แปรปรวน โดยเฉพาะคนที่เป็นอยู่แล้วหรือกำลังจะเป็นโรคสมองเสื่อม เช่น อัลไซเมอร์ หรือพาร์กินสัน
- หลักในการบำบัด ต้องทำการยับยั้งการอักเสบ โดยคำนึงถึงผลข้างเคียงของยาที่ใช้รักษาด้วย หลีกเลี่ยงที่จะทำให้มีการกระตุ้น การอักเสบในร่างกายเพิ่มขึ้น ได้แก่
– หลีกเลี่ยงอาหารร้อนแรงที่ทำให้เกิดการอักเสบ เช่น เนื้อแดง ระวังพืชผักผลไม้ที่ปนเปื้อนด้วยสารเคมีฆ่าหญ้าฆ่าแมลง รวมกระทั่งถึงมลพิษพีเอ็ม 2.5 เป็นต้น
- จากปรากฏการณ์นี้อาจเป็นเครื่องเตือนใจว่าไม่ควรปล่อยตัวให้ติด เพราะ อาจเคราะห์ร้ายระยะยาว และยิ่งติดซ้ำ ลองโควิดจะยิ่งรุนแรงขึ้นเรื่อย ๆ
วิธีที่ “อาจ” ป้องกันการเกิดลองโควิด
- การให้การรักษาเร็วที่สุดเมื่อรู้ว่าติด เพื่อให้ระยะของการติดเชื้อสั้นที่สุด
- แดดเช้าหรือบ่าย เย็น และอากาศร้อน อาบน้ำร้อน มีหลักฐานแล้ว ลด mitochondrial stress ลดอนุมูลอิสระ จนเพิ่ม innate immunity
- เดินวันละ 10,000 ก้าว ถึงเวลาสร้างความแข็งแกร่งทุกระบบของภูมิคุ้มกันต่อสู้การติดเชื้อ เพราะ วัคซีนตามไวรัสไม่ทัน และแม้พลาดท่าติดแล้ว มีลองโควิดก็เอาอยู่
งานวิจัยและพัฒนาเชิงรุกผลกระทบลองโควิด ของศูนย์วิทยาศาสตร์สุขภาพโรคอุบัติใหม่คณะแพทยศาสตร์จุฬา ได้รับการสนับสนุนจากสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช)
ข่าวที่เกี่ยวข้อง