ภาพวาดบนผนังวัดไชโย บอกเล่าเรื่องราวในประวัติศาสตร์ยุคสมัย รัชกาลที่ 5 สวยงามมีเรื่องราวมายาวนานกว่า 127 ปี ถึงวันนี้ ได้เวลาทีมงาน "ครูอะไหล่" เข้าร่วมบูรณะปฏิสังขรณ์ ให้กลับมาสวยงามสมบูรณ์แบบ

“วัดไชโย วรวิหาร” วัดหลวงเก่าแก่ ที่สันนิษฐานว่า สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา กระทั่งต่อมาในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในหลวงรัชกาลที่ 4 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สร้างพระอุโบสถขึ้น และในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในหลวงรัชกาลที่ 5 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ ช่างหลวงในวาดภาพบอกเล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์ไว้บนผนัง

ภาพวาดดังกล่าวบอกเล่าเรื่องราว ย้อนกลับไปเมื่อ 127 ปีก่อน ด้วยฝีมืออันปราณีตของช่างหลวง ซึ่งจากภาพถ่ายเมื่อปี พ.ศ.2534 ยังคงสภาพที่สมบูรณ์

กระทั่งปัจจุบัน ปี พ.ศ. 2565 ผ่านมานานกว่า 31 ปี ภาพวาดเริ่มชำรุดเสียหายไปตามกาลเวลา ล่าสุด ครูอะไหล่ “ชวัส จำปาแสน” หัวหน้าทีม Street Art King Bhumibol ได้รับเกียรติจาก ดร.นฎาประไพ สุจริตกุล ในการเข้าร่วมเป็นคณะทำงานบูรณะสังขรณ์ภาพวาดบนผนังในอุโบสถวัดไชโย ให้กลับมาสวยงามสมบูรณ์แบบ

– วัดเก่าแก่ สร้างในสมัย รัชกาลที่ 4 –

“วัดไชโย วรวิหาร” ตั้งอยู่ที่ อ.ไชโย จ.อ่างทอง เดิมเป็นวัดราษฎร์เก่าแก่ ที่สันนิษฐานว่า สร้างขึ้นในสมัยกรุงศรีอยุธยา มีนามว่า วัดไชโย ครั้นเมื่อสมเด็จพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) เจ้าอาวาสวัดระฆังโฆษิตารามได้เลือกวัดนี้เป็นที่สร้างพระพุทธรูปองค์ใหญ่ ตั้งอยู่กลางแจ้ง กล่าวว่าการก่อสร้างพระพุทธรูปนี้ใช้เวลานานเกือบ 3 ปี ในสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 จึงแล้วเสร็จ จากนั้นสมเด็จพุฒาจารย์ได้ถวายวัดไชโยเป็นวัดหลวง ได้รับพระราชทานนามว่า “วัดเกษไชโย”

ใน พ.ศ.2430 มีการปฏิสังขรณ์วัดเกษไชโยทั้งพระอาราม ทำให้พระพุทธรูปได้รับแรงกระเทือนจากการก่อสร้างพระวิหารก็พังทลายลง พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างพระพุทธรูปขึ้นใหม่ทดแทนโดยโปรดเกล้าฯ ให้พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐ์วรการเป็นแม่กองช่าง โดยรื้อองค์พระเดิมออกหมด วางรากฐานก่อสร้างใหม่ใช้โครงเหล็กรัดอิฐปูนไว้ภายในลดขนาดจากองค์เดิมลงพระพุทธรูปองค์นี้ได้รับพระราชทานนาม “พระมหาพุทธพิมพ์” ขนาดหน้าตักกว้าง 8 วา 6 นิ้ว สูง 11 วา ศอก 7 นิ้ว และโปรดเกล้าฯ ให้ยกฐานะวัดไชโยให้เป็นพระอารามหลวง นอกจากนี้ยังมีการก่อ พระวิหาร สร้างพระอุโบสถเป็นมุขลดยื่นออกมาทางด้านหน้า มีศาลาราย กำแพงแก้ว ศาลาการเปรียญ กุฏิสงฆ์ หอสวดมนต์ หอระฆัง ศาลารายกลางวัด ศาลาท่าน้ำ รวมเวลาการปฏิสังขรณ์นานถึง 8 ปี

พระวิหาร มีความสูงใหญ่มากแห่งหนึ่ง รูปทรงแปลกตา ด้านนอกมีรูปทวารบาลลายรดน้ำ เป็นรูปเสี้ยวกวาง เสาหารด้านหน้า-หลังพระวิหารมีขนาดใหญ่โตมาก ภายในพระอุโบสถ พระประธานเป็นพระพุทธรูปปั้นปางสมาธิ ผนังทุกด้านมีภาพจิตรกรรมฝีมือช่างสมัยรัชกาลที่ 5 เป็นเรื่องพุทธประวัติ ภาพเหล่าทวยเทพที่วิจิตรงดงาม ยังอยู่ในสภาพที่ดี บานประตูแกะสลักอย่างประณีต

ข่าวที่น่าสนใจ

นอกจากจะเป็นวัดสำคัญของอำเภอไชโยแล้ว ยังมีอีกสิ่งหนึ่งที่ทำให้ประชาชนรู้จักวัดนี้เป็นอย่างดี ได้แก่ “พระสมเด็จเกษไชโย” พระเครื่องที่สร้างโดยสมเด็จพระพุฒาจารย์ (โต พรหมรังสี) ซึ่งเปี่ยมไปด้วยพุทธคุณนานัปการ

-ภาพจิตกรรมฝาผนัง บอกเล่าประวัติศาสตร์-

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ในหลวงรัชกาลที่ 4 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สร้างพระอุโบสถวัดไชโย วรวิหาร ภายในมีภาพจิตรกรรมฝาผนัง แสดงเรื่องราวพุทธประวัติตั้งแต่หลังจากพระเวสสันดรสวรรคต ไปบังเกิดสถิต ณ สวรรค์ชั้นดุสิต จุติมาปฎิสนธิในครรภ์พระนางสิริมหามายา พระอัครมเหสีของพระเจ้าสุทโธทนะแห่งกรุงกบิลพัสดุ์ เหตุการณ์ระหว่างพระชนมายุ ของพระพุทธเจ้าตั้งแต่ประสูติ ตรัสรู้ และปรินิพพาน การแบ่งพระบรมสารีริกธาตุ เครื่องบูชาแบบจีน ในรูปแบบศิลปะร่วมสมัย รวมถึงเรื่องราวเหตุการณ์ของวิถีชีวิต ความเป็นอยู่ นวัตกรรมใหม่ๆของชาวรั้วชาววัง ขนบธรรมเนียมประเพณีตลอดจนวิถีชาวบ้านในสมัยรัชกาลที่ 5

ในจุดหนึ่งของภาพ ที่เล่าเรื่องเจ้าชายสิทธัตถะ ตัดสินพระทัยออกผนวช บริเวณกำแพงเมืองนั้นได้มีเสาไฟฟ้าตั้งอยู่เรียงราย ซึ่งตรงกับยุคสมัยรัชกาลที่ 5 ที่เพิ่งมีการใช้ไฟฟ้าครั้งแรกๆ

และยังได้สอดแทรกสภาพบ้านเมืองของสยาม สถาปัตยกรรมเเบบตะวันตก สวนหย่อมแบบตะวันตก ผู้คนต่างชนชาติ ธงช้างเผือกกลางพื้นแดง ทหารถือปืน และการแต่งกายของผู้คนแบบตะวันตก อีกด้วย

ซึ่งพระอุโบสถได้รับการบูรณะปฏิสังขรณ์ ครั้งสำคัญในรัชกาลที่ 5 จนเสร็จเรียบร้อยเมื่อ พ.ศ. 2437 สิ่งที่น่าสนใจคือ ช่างหลวงในสมัยรัชกาล ที่ 5 ในวาดภาพพุทธประวัติที่ผสมผสานกับยุคสมัยของไทยสอดคล้องกันอย่างแยบยล

ปัจจุบันภาพจิตรกรรมฝาผนังดังกล่าว มีอายุกว่า 127 ปี และกำลังจะเลือนหายไปตามกาลเวลา จึงสมควรอย่างยิ่งที่จะทำการบูรณะปฏิสังขรณ์ให้งดงามดังเดิม

– ครูอะไหล่ ใช้ฝีมือเนรมิตภาพให้สวยดังเดิม –

นายบัญชา กล่อมเกลี้ยง ประธานกลุ่มสืบสานศิลปะอ่างทอง อายุ 37 ปี กล่าวว่า ภาพจิตรกรรมฝาผนังพุทธประวัติภายในพระอุโบสถ วัดไชโยวรวิหาร นั้นสอดแทรกสภาพบ้านเมืองของสยาม และสถาปัตยกรรมเเบบตะวันตก ไว้หลายจุด เพื่อให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาเรียนรู้ แต่น่าเสียดาย ที่ภาพจิตรกรรมฝาผนังพุทธประวัติ ภายในพระอุโบสถ วัดไชโยวรวิหาร เริ่มชำรุดเลือนหายไปตามกาลเวลา

ขณะที่ ครูอะไหล่ หรือ นายชวัส จำปาแสน ครูสอนศิลปะ และหัวหน้าทีม Street Art King Bhumibol บอกกับเราว่า การวาดภาพครั้งนี้ ถือเป็นการสืบสานต่อยอด ระหว่างช่างหลวงในสมัยรัชกาลที่ 5 กับ จิตกรในยุคปัจจุบัน รู้สึกยินดี และเป็นเกียรติอย่างมากที่ได้โอกาสครั้งสำคัญจาก ดร.นฎาประไพ สุจริตกุล ในการร่วมเป็นคณะทำงานบูรณะอุโบสถวัดไชโย

“เมื่อตรวจสภาพและทำให้เห็นต้นต่อของความพุพังของจิตรกรรมฝาผนังว่าเป็นเพราะ ความชื้นจากใต้พื้นดินที่ซึมขึ้นมาสู่ผนังอุโบสถ คาดคะเนได้ว่ามาจากที่วัดตั้งอยู่ริมแม่น้ำ อาจจะมีการกัดเซาะมาจากใต้ดินนานนับหลายปี ซึ่งจากภาพถ่ายเมื่อปี พ.ศ.2534 ยังคงสภาพที่สมบูรณ์ แต่ในปัจจุบันนี้ ความชื้นได้ซึมขึ้นไปบนผนังระยะประมาณ 100 เซนติเมตร ได้ทำลายภาพส่วนสำคัญในการเล่าเรื่องราวทีละน้อย บางจุดเลือนหายไปจนไม่ทราบว่าเป็นภาพอะไร อีกหลายจุดยังพอที่จะคาดเดาได้อยู่ ก่อนที่ภาพจิตรกรรมอันสำคัญนี้จะเลือนหายไปกับยุคสมัย ทางคณะทำงานจึงขอเรียนเชิญทุกท่านที่มีจิตศรัทธาและหวงแหนความเป็นไทย ร่วมกันระดมทุนซ้อมแซมและปกป้องจิตรกรรมฝาผนังวัดไชโยร่วมกันครับ”

– เชิญชวนร่วมเป็นส่วนหนึ่งในประวัติศาสตร์ –

ดร.นฎาประไพ สุจริตกุล มีความยินดีขอเรียนเชิญผู้มีจิตศรัทธาร่วมทำบุญโดยเสด็จพระราชกุศลในการถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน ประจำปี 2565 ของ คณะทายาทสมเด็จพระนางเจ้าอินทรศักดิศจี พระวรราชชายา และ พระสุจริตสุดา (เปรื่อง สุจริตกุล) ใน #รัชกาลที่6 โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจาก #สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้ากรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี จะเสด็จฯ ไปทรงถวายผ้าพระกฐินพระราชทาน ในวันเสาร์ที่ 15 ตุลาคม 2565

สามารถร่วมทำบุญโดยเสด็จพระราชกุศลโอนเงินเข้าบัญชี “กฐินพระราชทานวัดไชโยวรวิหาร ประจำปี 2565”

ธนาคารกรุงเทพ สาขาสำนักงานใหญ่สีลม บัญชีประเภทสะสมทรัพย์ เลขที่บัญชี 101-9-38416-1

โดยส่งหลักฐานการโอนเงิน ผ่านทาง E-mail : [email protected] หรือ ทาง Line ที่ ID Line : conantoey2