จากกรณีที่โรงเรียนมัธยมวัดธาตุทอง ออกข้อสอบวิชาสาระร่วมสมัย สำหรับนักเรียนชั้น ม.6 เป็นข้อสอบแบบอัตนัยที่ถามทัศนคติและการแสดงความคิดเห็นส่วนบุคคล ทั้งคำถามทางการชุมนุม ศาสนา และการทุจริตคอร์รัปชัน ซึ่งเป็นคำถามที่ครูผู้สอนออกข้อสอบเอง ซึ่งคำถามแต่ละคำถาม ค่อนข้างเป็นประเด็นร้อนแรงทางสังคม ทำให้ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างมาก ว่า คำถามแบบนี้ เป็นการชี้นำหรือไม่ หรือว่า เด็กที่มีแนวคิดอนุรักษ์นิยม ตอบคำถามแบบนี้ จะได้คะแนนหรือไม่
สำหรับ วิชาสาระร่วมสมัย มีการออกข้อสอบแบบอัตนัยทั้งหมด 4 ข้อ ให้นักเรียนเลือกทำ 2 ข้อ ข้อละ 25 คะแนน โดยจุดประสงค์ของคำถาม จะเป็นข้อสอบที่ถามทัศนคติและการแสดงความคิดเห็นส่วนบุคคล อ้างอิงกับหลักวิชาการ ถ้าหากมีข้อความใดคล้ายคลึงหรือคล้ายลอกกัน จะปรับตก ให้เกรด 0 ทั้งผู้ลอกและผู้ให้ลอกในทันทีนอกจากนี้ ถ้าหากมีการคัดลอกเนื้อความหรือข้อความตอนใดตอนหนึ่งจากหนังสือ บทความวิชาการของบุคคลอื่น โดยไม่ใส่อ้างอิงหรือมีที่มา ก็จะปรับตกเกรด 0 เช่นกัน
ส่วนคำถาม 4 ข้อที่ให้นักเรียนเลือกตอบ 2 ข้อ จะเป็นการถามเกี่ยวกับทัศนคติอิงหลักวิชาการ ดังนี้
คือ 1. ทุกวันนี้มีคนในสังคมมากมายออกมาให้คำนิยามถึงคำว่า “รักชาติ” ในรูปแบบต่างกันออกไป หนึ่งในนั้นเราเคยได้ยินคำกล่าวที่ว่า “คนไม่จงรักภักดีต่อสถาบันพระมหากษัตริย์ คือ คนที่ไม่รักชาติ” หรือ “เด็กนักเรียนที่ออกมาชุมนุมเรียกร้องตามสถานที่ต่าง ๆ เป็นเด็กที่ไม่รักชาติ” หากนักเรียนมีโอกาสพูดต่อหน้าคนที่พูดเหล่านั้น จะแสดงทัศนคติในประเด็นรักชาติอย่างไร
2. หากนักเรียนเป็นตัวแทนพลเมืองโลกคนหนึ่งที่ได้รับโอกาสในการกล่าวถ้อยแถลงในที่ประชุมสมัชชาสหประชาชาติ (UNGA) นักเรียนจะหยิบยกประเด็นเร่งด่วนหรือประเด็นร้อนแรงอะไรที่คนทั้งโลกควรจะรับรู้ไปกล่าวในที่ประชุมนั้น จงบรรยายอย่างละเอียดและครบถ้วนทุกใจความสำคัญ
