สืบเนื่องจากการที่ นายอนุทิน ชาญวีรกูล รมว.สาธารณสุข ได้ลงนาม ประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง สมุนไพรควบคุม (กัญชา) พ.ศ.2565 โดยมีสาระสำคัญว่าด้วย การปรับปรุงประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง สมุนไพรควบคุม(กัญชา) ที่ได้กำหนดให้กัญชาเป็นสมุนไพรควบคุมที่มีค่าต่อการศึกษาหรือวิจัย ดังนั้น ในช่วงที่มีการเปลี่ยนผ่านดังกล่าว ควรมีการควบคุมไม่ให้นำกัญชาเฉพาะส่วนที่เป็นช่อดอก ไปใช้ในทางที่ผิดวัตถุประสงค์ของการคุ้มครองและส่งเสริมการใช้ประโยชน์จากสมุนไพร
ทั้งนี้ ผู้ประสงค์จะศึกษาวิจัย ส่งออก จำหน่าย หรือแปรรูป สมุนไพรควบคุมเพื่อการค้าจะกระทำได้ก็ต่อเมื่อได้รับอนุญาตตามมาตรา 46 และผู้รับใบอนุญาตจะต้องปฏิบัติตามเงื่อนไข ดังนี้ 1. ผู้รับใบอนุญาตจะต้องทำแหล่งข้อมูลเกี่ยวกับแหล่งที่มา การนำไปใช้และจำนวนที่เก็บไว้ ณ สถานประกอบการและให้รายงานข้อมูลต่อนายทะเบียนตามแบบที่อธิบดีประกาศกำหนด
2. ผู้รับอนุญาตให้ส่งออกสมุนไพรควบคุมเพื่อการค้าต้องแจ้งรายละเอียดการส่งออกต่อผู้อนุญาตเป็นรายครั้ง
3. ห้ามจำหน่ายสมุนไพรควบคุมหรือแปรรูปสมุนไพรควบคุมเพื่อการค้าให้กับผู้ที่อายุต่ำกว่า 20 ปี สตรีมีครรภ์และให้นมบุตร
4. ห้ามจำหน่ายสมุนไพรควบคุมหรือแปรรูปสมุนไพรควบคุมเพื่อการค้าให้กับนักเรียน นิสิตหรือนักศึกษา
5. ห้ามจำหน่ายสมุนไพรควบคุมเพื่อการสูบในสถานประกอบการ เว้นแต่การจำหน่ายโดยผู้ประกอบวิชาชีพเวชกรรมตามกฎหมายว่าด้วยวิชาชีพเวชกรรม
6. ห้ามจำหน่ายสมุนไพรควบคุมหรือสินค้าที่แปรรูปจากสมุนไพรควบคุมเพื่อการค้าผ่านเครื่องจำหน่ายอัตโนมัติ ผ่านช่องทางอิเล็กทรอนิกส์หรือเครือข่ายคอมพิวเตอร์
7. ห้ามโฆษณาสมุนไพรควบคุมทุกช่องทางเพื่อการค้า และ 8. ห้ามจำหน่ายสมุนไพรควบคุมหรือสินค้าที่แปรรูปจากสมุนไพรควบคุมเพื่อการค้าในวัด หอพักตามกฎหมาย สวนสาธารณะ สวนสัตว์และสวนสนุก
ล่าสุด วันนี้( 14 พ.ย 65) นายแพทย์ธงชัย เลิศวิไลรัตนพงศ์ อธิบดีกรมการแพทย์แผนไทยและการแพทย์ทางเลือก เป็นประธานการแถลงข่าว ร่วมด้วย นายระพีภัทร์ จันทรศรีวงศ์ อธิบดีกรมวิชาการเกษตร ชี้แจงประเด็นที่เกี่ยวข้องกับประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับใหม่ล่าสุด เรื่อง “สมุนไพรควบคุม (กัญชา) พ.ศ.2565”
นายแพทย์ธงชัย กล่าวว่า กว่า 80 ปีที่เรารู้จักกัญชาในด้านยาเสพติด ดังนั้นจึงเป็นความพยายามที่ทุกภาคส่วนจะนำกัญชามาใช้ประโยชน์ทางการแพทย์ แต่การตีตรากัญชา ในเชิงลบมานาน จึงจำเป็นต้องมีการควบคุมการจำหน่าย การแปรรูปเพื่อการค้า และระหว่างรอ พ.ร.บ. กัญชา กัญชง พ.ศ….. จำเป็นต้องใช้ประกาศฉบับใหม่ล่าสุด
ทั้งนี้ จุดประสงค์หลักของการออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง สมุนไพรควบคุม (กัญชา) พ.ศ.2565 ล่าสุด เมื่อวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ.2565 เพื่อปรับปรุงประกาศให้มีมาตรการที่เหมาะสมกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนไป ประเด็นสำคัญของ “สมุนไพรควบคุม” ตามประกาศฉบับนี้ โดยเน้นเฉพาะส่วนของช่อดอก
สำหรับภาคประชาชนและผู้ประกอบการ ที่มีการจำหน่ายหรือแปรรูปกัญชา ที่ไม่ใช่ส่วนของช่อดอก ท่านสามารถครอบครอง ประโยชน์ ดูแล เก็บรักษา ขนย้าย ศึกษาวิจัย ส่งออก จำหน่าย หรือแปรรูปได้ แต่ต้องปฏิบัติตามประกาศ อย. และกรมอนามัย ที่มีการควบคุมไม่ให้นำช่อดอกมาประกอบอาหารตามประกาศกระทรวงสาธารณสุข ฉบับที่ 424 พ.ศ. 2564 ออกตาม พ.ร.บ.อาหาร ปี 2522 เรื่อง กำหนดอาหารที่ห้ามผลิต นำเข้าหรือจำหน่ายและมีการควบคุมผลิตภัณฑ์ต่าง ๆที่เพิ่งออกมา