นักพฤกษศาสตร์ไทย พบพืช “เปราะทอง” ชนิดใหม่ของโลก

โดยทั้งหมดพบกระจายพันธุ์ในประเทศไทย ในขณะที่เปราะ ทองลาร์เซนพบทั้งในไทยและลาว ทำให้เปรา ะทอง 6 ชนิดที่พบแค่ในประเทศไทยยังคงมีสถานะเป็นพืชถิ่นเดียวของไทย (Endemic species) ยกเว้นเปราะ ทองลาร์เซนที่พบกระจายพันธุ์ในประเทศลาวด้วย

จากทั้ง 7 ชนิด พบว่า พืชสกุลเปราะ ทองมีลักษณะทางสัณฐานวิทยาร่วมกัน คือ

• มีเหง้าแบบเจริญออกทางด้านข้าง (sympodial rhizome)
• โดยเนื้อด้านในเหง้ามี 2-3 ชั้น
• มีกลิ่นหอมอ่อน ๆ และมีรสขม
• ระบบรากเป็นแบบรากฝอยและมีรากสะสมอาหาร (tuberous roots)
• กาบใบเรียงสลับ มีลิ้นใบสั้นและบาง ปลายแยกเป็นสองพู แต่ละพูปลายโค้งกลมหรือปลายตัดตรง
• ใต้ใบมีขน ช่อดอกเกิดกลางกลุ่มใบโดยถูกหุ้มด้วยกาบของใบที่อยู่ด้านในสุด เนื่องจากมีก้านช่อดอกที่สั้นมาก

• ใบประดับรูปใบหอกหรือรูปไข่ ปลายแหลม แฉกหลอด
• กลีบดอกรูปใบหอกหรือรูปขอบขนาน ปลายรูปคุ่ม
• เกสรเพศผู้ที่เป็นหมันรูปไข่กลับแคบหรือรูปหอกกลับ ปลายโค้งมน สีเหลืองอมส้ม
• กลีบปากสีเหลืองอมส้มไปจนถึงสีส้ม และมีขีดหรือจุดสีแดงที่ส่วนฐานของกลีบ
• เกสรเพศผู้มีก้านชูอับเรณูสั้นและแบน สีเหลืองอ่อนไปจนถึงสีเหลืองเข้ม
• อับเรณูยาวปลายโค้ง สีเหลือง ยอดเกสรเพศเมียมีขนครุย รังไข่รูปทรงรีหรือรูปทรงไข่กลับ ผิวมีขน

พืชสกุลเปราะ ทอง 5 ชนิด ได้แก่

• เปราะ ทอง (C. aurantiiflora)
• เปราะ ทองลาร์เซน(C. larsenii)
• เปราะ ทองชยันต์ (C. chayanii)
• เปราะ ทองใบเงิน (C. argentifolia)
• เปราะ ทองศรีสุมนตร์ (C. srisumoniae)

จะบานพร้อมผสมในเวลาเช้า ในขณะที่เปราะ ทองกมลวรรณจะบานในช่วงบ่าย และเปราะ ทองก้านใบยาวจะบานในเวลากลางคืน

การใช้ประโยชน์พืชสกุลนี้

• ส่วนใหญ่นิยมนำมาปลูกเป็นไม้ประดับ ไม้กระถางสะสมสำหรับผู้ที่หลงใหลในความงามของพืชวงศ์ขิง
• โดยทางผู้วิจัยได้มีการศึกษาวิจัยเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อพืชในสกุลนี้ด้วย เพื่อการอนุรักษ์และใช้ประโยชน์อย่างยั่งยืนต่อไป

ข้อมูล : smujo