“อัษฎางค์” เปิดเบื้องลึกเพลงสรรเสริญฯ ฟาด 3 นิ้ว สุดย้อนแย้ง ที่แท้อยากเป็นปฏิปักษ์การปฏิวัติปชต.

ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีการใช้เพลง ก็อดเซฟเดอะคิง ซึ่งเป็นเพลงสรรเสริญพระบารมีและเพลงชาติของสหราชอาณาจักร บรรเลงเป็นเพลงถวายความเคารพแด่องค์พระมหากษัตริย์ ตามแบบอย่างการฝึกทหารของอังกฤษ พระยาศรีสุนทรโวหาร (น้อย อาจารยางกูร) ได้ใช้ทำนองเพลงนี้แต่งคำร้องสรรเสริญพระบารมีถวายโดยให้ชื่อว่า “จอมราชจงเจริญ”

ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 5 คณะครูดนตรีไทยจึงได้เสนอเพลงบุหลันลอยเลื่อน (หรือเพลงทรงพระสุบิน) ซึ่งเป็นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ใช้เป็นเพลงสรรเสริญพระบารมี จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้นายเฮวุดเซน (Heutsen) ครูดนตรีในกรมทหารมหาดเล็กชาวฮอลันดา เรียบเรียงทำนองขึ้นใหม่ให้เป็นทางดนตรีตะวันตก และได้ใช้เป็นเพลงสรรเสริญพระบารมีตั้งแต่ปี พ.ศ. 2414
ต่อมาจึงได้มีการเปลี่ยนมาใช้เพลงสรรเสริญพระบารมีฉบับของพระประดิษฐไพเราะ (มี ดุริยางกูร) (หรือครูมีแขก) ครูดนตรีคนสำคัญ ที่ได้ประดิษฐ์ทำนองขึ้นทูลเกล้าฯ ถวายเมื่อราว พ.ศ. 2416 ภายหลังจากพระราชพิธีบรมราชภิเษกครั้งที่ 2 ได้ไม่นาน

ซึ่งได้เค้าทำนองมาจากเพลงสรรเสริญนารายณ์ของเก่า และได้เรียบเรียบเสียงประสานสำหรับดนตรีตะวันตกโดยปิออตร์ ชูรอฟสกี นักประพันธ์ชาวรัสเซีย เมื่อ พ.ศ. 2431 เนื้อร้องเพลงสรรเสริญพระบารมีฉบับปัจจุบันนั้น แต่เดิมเป็นเนื้อร้องที่พระองค์ได้นิพนธ์ขึ้นเพื่อใช้ในพระราชพิธีลงสรงของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร

ต่อมาเมื่อถึงรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงนำเพลงสรรเสริญพระบารมีมาพระราชนิพนธ์คำร้องขึ้นใหม่ โดยทรงรักษาคำร้องเดิมเอาไว้เกือบทุกอย่าง ยกเว้นแต่ทรงเปลี่ยนคำร้องในท่อนสุดท้ายว่า ฉะนี้ ให้เป็น ชโย และประกาศใช้ ในวันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2456 และใช้เรื่อยมาจนถึงปัจจุบัน ภายหลังการปฏิวัติสยาม พ.ศ. 2475 เพลงสรรเสริญพระบารมีไม่ได้ใช้ในฐานะเพลงชาติอีกต่อไป แต่ยังคงใช้ในฐานะของเพลงถวายความเคารพแด่องค์พระมหากษัตริย์ ขอบคุณข้อมูลวิกิพีเดีย

นอกจากนี้ท่านทูตพี่นิคเคยเล่าไว้ว่า…
ผู้ที่ริเริ่มให้มีการเปิดเพลงสรรเสริญบารมีก่อนการแสดงมหรสพ คือคณะราษฎร์ โดยเอาอย่างมาจากอังกฤษ โดย อ.ปรีดี พนมยงค์ เป็นผู้ลงนามเมื่อ 4 สิงหาคม 2480 และบังคับใช้เป็นกฎหมายในปี 2485 สมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม

ทำให้ผมแปลกใจที่คนรุ่นใหม่สามกีบซึ่งนิยม, ยกย่องและเชิดชู อ.ปรีดี พนมยงค์และคณะราษฏร์ กลับต่อต้านสิ่งที่คณะราษฏร์โดยมี อ.ปรีดี พนมยงค์ เป็นผู้ลงนามบังคับใช้เป็นกฎหมายให้เปิดเพลงสรรเสริญบารมีทุกครั้งก่อนการแสดงมหรสพ

ตกลงคนรุ่นใหม่สามกีบต่อต้านสถาบันพระมหากษัตริย์หรือต่อต้านอ.ปรีดี พนมยงค์ และคณะราษฏร์ ซึ่งเป็นคณะเปลี่ยนแปลงการปกครองให้เป็นอย่างในปัจจุบัน ตกลงจุดยืนของพวกคุณคืออะไร เป็นปฏิปักษ์ต่อกระบวนการปฏิวัติประชาธิปไตยและปฏิรูปสังคมของคณะราษฏร์”