เปิดเช็คลิสค์ 9 “วัคซีน” วัคซีน hbv ฉีด วัคซีน hpv hpv วัคซีน สำคัญในวัยรุ่น ที่พ่อแม่ต้องรู้ ฉีดให้ครบ ช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ลดความรุนแรงและลดการเกิดโรค มีอะไรบ้าง ติตตามต่อได้ที่นี่ TOP News
เปิดเช็คลิสต์ 9 "วัคซีน" ในวัยรุ่น ควรฉีดให้ครบ ช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ลดความรุนแรงและลดการเกิดโรค
ข่าวที่น่าสนใจ
รู้หรือไม่ ถึงแม้จะอยู่ในช่วงวัยที่แข็งแรง ก็สามารถเกิดโรคได้ แม้จะเคยได้รับภูมิจากการรับ “วัคซีน” ในตอนเด็กมาแล้ว แต่ก็ใช่ว่าจะป้องกันเราได้ตลอด เพราะ แต่ละปีมีการระบาดของโรคต่าง ๆ เข้ามาเรื่อย ๆ ต่อให้แข็งแรงแค่ไหนก็มีความเสี่ยง ซึ่งรวมถึงวัยรุ่นด้วย การป้องกันด้วยวัค ซีนแต่เนิ่น ๆ จึงเป็นสิ่งสำคัญ ล่าสุด สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) เปิดเช็คลิสต์ 9 วัค ซีน ที่สำคัญในวัยรุ่น ฉีดให้ครบ ช่วยกระตุ้นภูมิ ลดการเกิดโรคได้ จะมีอะไรบ้าง เช็คได้ที่นี่
วัค ซีนในวัยรุ่น
- ส่วนใหญ่เป็นวัค ซีนต่อเนื่อง ใช้สำหรับการกระตุ้นภูมิคุ้มกัน ช่วยลดการเกิดโรคและลดความรุนแรงของโรคได้ โดยวัค ซีนแต่ละชนิดมีเกณฑ์การได้รับแตกต่างกันไป
1. วัค ซีนตับอักเสบบี (วัค ซีน hbv)
- โดยปกติทารกควรฉีดวัค ซีนป้องกันไวรัสตับอักเสบบีครั้งแรกเมื่อแรกเกิด และจะต้องฉีดวัค ซีนจนครบชุดเมื่ออายุครบ 6 เดือน
- แต่สำหรับวัยรุ่นที่ไม่เคยได้รับวัค ซีนนี้มาก่อน ควรฉีดวัค ซีนโดยแนะนำให้ฉีด 3 เข็ม ระยะห่าง 0 , 1 และ 6 เดือนตามลำดับ
- โดยวัคซีนเข็มที่ 2 ไม่ควรฉีดก่อน 1 เดือน หากเลยกำหนด 1 เดือนให้ฉีดเข็มที่ 2 ทันทีที่นึกได้ และนับต่อไปอีก 5 เดือนสำหรับเข็มที่ 3
- กรณีได้รับวัค ซีนป้องกันโรคไวรัสตับอักเสบบีไม่ครบตามกำหนด (ไม่ครบ 3 เข็ม) ควรฉีดวัค ซีนต่อโดยเร็วที่สุด
2. วัค ซีนหัด หัดเยอรมัน คางทูม
- ปกติจะฉีดเข็มแรกเมื่ออายุ 9 เดือน และเข็มที่ 2 เมื่ออายุ 1 ปี 6 เดือน
- สำหรับวัยรุ่นที่ไม่เคยได้รับวัค ซีนนี้ ควรได้รับวัค ซีน 2 เข็ม ห่างกันอย่างน้อย 4 สัปดาห์ แต่หากเคยได้รับมาแล้ว 1 เข็มควรฉีดเพิ่มอีก 1 เข็ม
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาในผู้ที่แพ้ยานีโอมัยซิน เจลาติน หรือเคยมีปฏิกิริยากับวัค ซีน MMR อย่างรุนแรง
3. วัค ซีนไข้สมองอักเสบเจอี
- ยุงรำคาญเป็นพาหะนำโรค จะแพร่เชื้อไวรัสในตัวยุงไปยังคนหรือสัตว์ที่ถูกกัด
- สำหรับวัยรุ่นที่ไม่เคยได้รับวัค ซีนนี้ ควรรับวัค ซีน 2 เข็ม ห่างกันอย่างน้อย 3-12 เดือน ขึ้นกับชนิดของวัคซีน อาจต้องฉีดกระตุ้นทุก ๆ 4-5 ปี เพื่อให้ภูมิคุ้มกันอยู่ในระดับสูงพอที่จะป้องกันโรคได้
4. วัค ซีนตับอักเสบเอ
- ไวรัสตับอักเสบเอติดต่อทางการกิน ก่อให้เกิดโรคตับอักเสบและตับวายเฉียบพลันได้
- ปัจจุบัน มีวัค ซีนตับอักเสบเอชนิดฉีด 1 เข็ม เป็นวัค ซีนชนิดเชื้อเป็น และวัค ซีนฉีด 2 เข็ม ห่างกัน 6-12 เดือน
5. วัค ซีนอีสุกอีใส
- โรคอีสุกอีใสในวัยรุ่นมีความรุนแรงสูง ควรฉีดวัค ซีนนี้ในวัยรุ่นทุกคนที่ยังไม่เป็นโรคและไม่เคยฉีดวัค ซีน
- ฉีด 2 เข็มห่างกันอย่างน้อย 3 เดือน แนะนำในผู้ที่อายุมากกว่าหรือเท่ากับ 13 ปีขึ้นไป ให้ฉีด 2 เข็ม ห่างกันอย่างน้อย 28 วัน
6. วัค ซีนโรคคอตีบ-บาดทะยัก-ไอกรนชนิดไร้เซลล์
- แนะนำให้กระตุ้นเมื่ออายุ 11-12 ปี และหลังจากนั้นกระตุ้นด้วยวัค ซีนโรคคอตีบ-บาดทะยัก ทุก 10 ปี
- หญิงตั้งครรภ์ควรได้รับวัค ซีนบาดทะยัก คอตีบ ไอกรน ที่อายุครรภ์ 27-36 สัปดาห์ในทุกการตั้งครรภ์
7. วัค ซีนเอชพีวี (hpv วัคซีน)
- ป้องกันการเกิดหูดหงอนไก่ที่อวัยวะเพศ มะเร็งปากมดลูก มะเร็งปากช่องคลอดและทวารหนัก
- วัค ซีนมีหลายชนิด คือ
- ชนิด 2 สายพันธุ์
- 4 สายพันธุ์
- 9 สายพันธุ์
- แนะนำฉีดในวัยรุ่น อายุ 9-26 ปี ฉีด 3 เข็ม และในวัยรุ่นแข็งแรงดี หากเข็มแรกฉีดก่อนอายุ 15 ปี ให้ฉีด 2 เข็ม
- ประสิทธิภาพของวัค ซีนจะสูงในผู้ไม่เคยมีเพศสัมพันธ์หรือไม่เคยติดเชื้อมาก่อน
8. วัค ซีนไข้หวัดใหญ่
- วัค ซีนมี 2 ชนิด คือ
- ชนิด 3
- 4 สายพันธุ์
- แนะนำฉีดวัค ซีนในวัยรุ่นทุกปี ปีละ 1 เข็ม เนื่องจาก สายพันธุ์มีการเปลี่ยนแปลงทุกปี
- ห้ามให้ในผู้ที่แพ้ยา/แพ้วัค ซีน หรือส่วนประกอบของวัค ซีนนี้ โดยเฉพาะผู้ที่แพ้ไข่ โปรตีนจากไก่ ยาปฏิชีวนะที่ใช้ในกระบวนการผลิตวัค ซีน เช่น
- ยานีโอมัยซิน (Neomycin)
- ยาโพลีมัยซิน (Polymyxin)
9. วัค ซีนไข้เลือดออก
- ฉีดได้ในผู้มีอายุ 9-45 ปี ฉีด 3 เข็ม แต่ละเข็มฉีดห่างกัน 6 เดือน
- สามารถสร้างภูมิคุ้มกันป้องกันไข้เลือดออกได้ 5-6 ปี นับจากวันที่ได้รับวัค ซีนเข็มแรก
- แนะนำฉีดในผู้ที่เคยติดเชื้อไข้เลือดออกมาก่อนและผู้อาศัยในพื้นที่ที่มีการระบาดของโรคไข้เลือดออก
- สำหรับผู้ไม่เคยติดเชื้อไข้เลือดออก ควรตรวจเลือดก่อนการฉีดวัค ซีน
หลังได้รับวัค ซีนอาจพบอาการข้างเคียง 2 ประเภทใหญ่ ๆ คือ
1. อาการทั่วไป เช่น
- อาการไข้
- อ่อนเพลีย
- ผื่น เป็นต้น
2. อาการเฉพาะที่ เช่น
- อาการปวด
- บวมแดง
- เจ็บ
- คันบริเวณที่ฉีด
สามารถบรรเทาได้โดยประคบเย็นบริเวณที่บวม ซึ่งจะช่วยให้ทุเลาลง หรืออาจทานยาแก้ปวดลดไข้ร่วมด้วย การรับวัค ซีนแต่ละชนิดมีข้อบ่งใช้ ระยะเวลา รูปแบบการฉีด และข้อจำกัดของแต่ละบุคคลแตกต่างกันออกไป จึงควรได้รับการพิจารณาจากแพทย์ถึงความเหมาะสมและความปลอดภัยก่อนทุกครั้ง
ข้อมูล : สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.)
ข่าวที่เกี่ยวข้อง
