การจัดตั้งรัฐบาลของพรรคเพื่อไทยดูจะยังมีความไม่ลงตัวเป็นอย่างมากหลังจากสลัดทิ้งพรรคก้าวไกลด้วยการฉีกเอ็มโอยู 8 พรรคการเมืองร่วมรัฐบาลทิ้งในวันที่ 2 สิงหาคมที่ผ่านมา ซึ่งการสลัดทิ้งพรรคก้าวไกลแม้ทางหนึ่งจะเป็นผลดีในเรื่องความเป็นอิสระในการจัดตั้งรัฐบาลที่ไร้พรรคที่มีนโยบายยกเลิกมาตรา 112 แต่อีกทางหนึ่งอาจทำให้เพื่อไทยติดล็อกทางการเมือง เพราะมีทางเลือกไม่มากนักในการรวมเสียงจัดตั้งรัฐบาล โดยเฉพาะการไม่เอาพรรค 2 ลุงอย่างพลังประชารัฐ และรวมไทยสร้างชาติเข้าร่วมรัฐบาล
นอกจากนี้ยังมีกระดานการเมืองที่สำคัญอีกมุมนึงที่อาจทำให้การจัดตั้งรัฐบาลของพรรคเพื่อไทยต้องเปลี่ยนไปหรือไม่ โดยในวันนี้ศาลรัฐธรรมนูญออกเอกสารเลื่อนคำสั่งรับ-ไม่รับคำร้องของผู้ตรวจการแผ่นดินที่ยื่นให้วินิจฉัยปมการลงมติของรัฐสภากรณีญัตติข้อ 41 ของรัฐสภาไม่ให้เสนอชื่อนายพิธา ลิ้มเจริญรัตน์ แคนดิเดตนายกรัฐมนตรีพรรคเพื่อไทย ซ้ำเป็นครั้งที่สองชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ออกไปก่อน โดยจะพิจารณาคำสั่งอีกครั้งในวันที่ 16 สิงหาคมนี้
ทั้งนี้ในประเด็นของศาลรัฐธรรมนูญเลื่อนออกไปนั้น ปัญหาที่เกิดขึ้นคือกระบวนการโหวตนายกรัฐมนตรีในวันที่ 4 สิงหาคมต้องเลื่อนออกไปด้วยเนื่องจากรัฐสภาต้องรอคำสั่งของศาลรัฐธรรมนูญให้เสร็จสิ้นก่อน โดยล่าสุดนายวันมูหะหมัดนอร์ มะทา ประธานรัฐสภาได้เลื่อนการโหวตนายกรัฐมนตรีออกไปแล้วอย่างไม่มีกำหนด นอกจากนี้พรรคเพื่อไทยยังเลื่อนแถลงจัดตั้งรัฐบาลออกไปด้วยเช่นกัน โดยคำสั่งเลื่อนการรับ-ไม่รับคำร้องของศาลรัฐธรรมนูญทำให้เพื่อไทยมีเวลาหายใจไปอีกพักใหญ่อย่างน้อยสองอาทิตย์ในการจัดตั้งรัฐบาล
อย่างไรก็ตามแม้ศาลรัฐธรรมนูญจะเลื่อนการพิจารณาคำสั่งออกไป แต่การจัดตั้งรัฐบาลของพรรคเพื่อไทยหลังจากไม่มีพรรคก้าวไกลอาจไม่เปลี่ยนไปแต่อย่างใด เพราะตัวแปรสำคัญในการตั้งรัฐบาลยังอยู่ที่พรรคภูมิใจไทย และพรรคสองลุง เพราะหากไม่มี 3 พรรคดังกล่าว เพื่อไทยไม่มีทางจัดตั้งรัฐบาลได้สำเร็จ และที่สำคัญอาจไม่ได้การโหวตจาก สว.หากไม่มีพรรคสองลุง
สำหรับสูตรการรวมเสียงจัดตั้งรัฐบาลของเพื่อไทยที่ออกมาตอนนี้ในหลาย ๆ สูตร ไม่ว่าจะเป็นสูตรมีลุง หรือไม่มีลุง แต่ทุกสูตรที่ออกมาน่าจะเป็นสูตรทิพย์หรือไม่ เพราะจนถึงขณะนี้ยังไม่มีพรรคการเมืองใดออกมายืนยันในเรื่องดังกล่าว โดยเฉพาะในส่วนของภูมิใจไทยของนายอนุทิน ชาญวีรกูล หัวหน้าพรรคภูมิใจไทยที่ออกมาแสดงจุดยืนชัดเจนว่า
ทุกอย่างต้องมีการพูดคุยกันก่อน เราต้องรอเขาก่อน นี่คือข้อตกลงที่เราไปพูดคุยกันเมื่อวันที่ 22 ก.ค. หากมีอะไรเพิ่มเติมขึ้นมา จะมีการติดต่อกันอย่างเป็นทางการ รับรองไม่มีดีลลับ ทุกอย่างต้องเปิดเผย เพราะมาถึงจุดนี้แล้ว
เกี่ยวกับท่าทีของภูมิใจไทยนั้น แหล่งข่าวระดับสูงในภูมิใจไทยยืนยันว่า การจัดตั้งรัฐบาลร่วมกับเพื่อไทยยังไม่มีความคืบหน้าใด ๆทั้งสิ้น โดยเฉพาะหากยังไม่มีการเจราจาเรื่องโควต้ารัฐมนตรีว่า ภูมิใจไทยต้องคุมกระทรวงใดบ้างแล้วนั้น ภูมิใจไทยจะยังไม่เข้าร่วมรัฐบาลหรือโหวตนายกรัฐมนตรีให้พรรคเพื่อไทยอย่างแน่นอน