วันที่ 15 พ.ย.2566 วินทร์ เลียววาริณ นักเขียนชื่อดัง เจ้าของรางวัลซีไรต์ โพสต์เฟชบุ๊กแสดงความเห็นดราม่ายกเลิกกิจกรรมการแปรอักษรของเด็กนักเรียนในงานฟุตบอลประเพณี จตุรมิตรสามัคคี ว่า เดิมทีไม่คิดคุยเรื่องนี้ เพราะไม่เห็นว่าเรื่องแค่นี้ทำไมต้องทะเลาะกันหนักหนา แต่นึกได้ว่า มีจุดหนึ่งที่คนถกกันไม่เคยพูดถึง นั่นคือวิธีคิด (thinking process) เมื่อเจอปัญหาแบบนี้
ก่อนอื่นขอเล่าประสบการณ์เกี่ยวกับเรื่องนี้ ตอนเรียนมหาวิทยาลัย ผมก็ไปร่วมแปรอักษรในงานฟุตบอลประเพณีจุฬาฯ-ธรรมศาสตร์โดยไม่ถูกบังคับ ไม่เคยเจอประสบการณ์ตากแดดเป็นวัน หรือถูกห้ามเข้าห้องน้ำ เพราะจะว่าไปแล้ว เทคโนโลยีการแปรอักษรนั้นง่ายมาก ไปนั่งประจำที่ ทำตามคำสั่ง ชูป้ายตามหมายเลข แทบไม่ต้องซ้อมเลย จึงไม่เสียเวลานาน
นั่นคือเมื่อ 48 ปีก่อน เทคโนโลยีการแปรอักษรในสมัยนี้น่าจะง่ายขึ้นด้วยซ้ำ
ฟังเหตุผลของคนที่อยากให้เลิกกิจกรรมนี้คือ กิจกรรมนี้โหด ทรมานเด็ก จับตากแดดเป็นวัน เข้าห้องน้ำไม่ได้ ฯลฯ
วิธีคิดของผมนั้นง่ายมาก คือวิเคราะห์โครงสร้างของปัญหาก่อน ก็จะพบว่า เรื่องนี้แยกเป็นสองเรื่องที่เกี่ยวโยงกัน แต่เป็นคนละเรื่องกัน เรื่องแรกคือการทรมานเด็ก เรื่องที่สองคือการเลิกกิจกรรมแปรอักษร