“คุณภาพอากาศไทย” แย่ อันดับ 2 ของโลก ภาคเหนือ อันดับ 1 มลพิษ

“คุณภาพอากาศไทย” แย่ ปัญหาวิกฤติ PM2.5

เป็นเรื่องปกติที่เมืองใหญ่อย่างกรุงเทพฯ หรือเชียงใหม่ และเมืองหลวงของอีกหลายประเทศทั่วโลก ต้องเผชิญปัญหามลพิษจากฝุ่นละอองในอากาศอยู่เสมอ ด้วยประชากรหนาแน่น ความคับคั่งของการจราจร รวมถึงเขม่าควัน และฝุ่นผงจากการก่อสร้าง

แต่ปัญหาวิกฤติที่ชาวเมืองกำลังวิตกคือ ฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอน ซึ่งไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า ทำให้ขาดความตระหนักถึงอันตรายต่อสุขภาพอย่างใหญ่หลวง ฝุ่นละอองจิ๋ว PM 2.5 ส่วนใหญ่เกิดจากการเผาไหม้เครื่องจักร โดยเฉพาะเครื่องยนต์ของทั้งรถยนต์ใหม่และเก่า มักมีปริมาณสูงสุดช่วงรถติดมาก ๆ ในช่วงเช้าและเย็นของวันทำงาน โดยมากจะเกิดในช่วงฤดูหนาวที่อากาศนิ่งและแห้ง ส่งผลให้ฝุ่นไม่ลอยขึ้นที่สูง อีกทั้งปัญหาลมพัดผ่านได้ยาก อากาศหยุดนิ่ง เนื่องจากมีตึกสูงปิดกั้นทางลม รวมถึงฝุ่นจากการก่อสร้าง การลักลอบเผาที่มีอยู่แทบทุกพื้นที่ ก็เป็นปัจจัยเกื้อหนุนทำให้คุณภาพอากาศเลวร้ายลง

ภัยร้ายแรงของฝุ่นจิ๋ว?

ด้วยขนาดที่เล็กมาก ทำให้ฝุ่นพิษ PM2.5 สามารถถูกสูดเข้าลึกถึงทางเดินหายใจและปอด บางอนุภาคยังอาจเข้าสู่กระแสเลือดไหลเวียนไปทั่วร่างกาย ก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพมากมาย อาทิ ส่งผลให้ผู้ป่วยโรคหอบหืดกำเริบ หรือเป็นสาเหตุให้คนปกติเป็นหอบหืดได้เช่นกัน หากไม่รีบแก้ไข หรือไม่รู้ตัวว่าได้สูดเอามลพิษขนาดเล็กเข้าสู่ระบบทางเดินหายใจและปอดจนสะสมเป็นเวลานาน อาจเป็นปัจจัยให้เกิดมะเร็งปอดได้ในที่สุด

ขณะที่ การสูดหายใจเอาฝุ่นละอองพิษเล็กจิ๋วติดต่อกันระยะหนึ่ง ก็จะส่งผลให้เกิดการตกตะกอนภายในหลอดเลือด จนทำให้เกิดหัวใจวาย หรือหลอดเลือดสมองตีบได้ ทั้งนี้ การสัมผัสมลพิษทางอากาศยังมีผลต่อเซลล์กล้ามเนื้อหัวใจ ทำให้เต้นผิดจังหวะ และอาจรุนแรงจนส่งผลให้หัวใจวายเฉียบพลัน

รวมทั้ง เมื่อฝุ่นผงขนาดเล็กสามารถผ่านเข้าสู่กระแสเลือดและเกิดการสะสมขึ้น จะส่งผลให้ความดันโลหิตสูง และเลือดมีความหนืด ซึ่งเพิ่มความเสี่ยงให้เกิดลิ่มเลือดในสมอง รวมถึงหลอดเลือดแดงในสมองแข็งตัว ทำให้เส้นเลือดในสมองตีบ หรือแตก เป็นสาเหตุของโรคอัมพฤกษ์อัมพาตและเสียชีวิตได้

กลุ่มเสี่ยงอันตรายจากฝุ่นพิษ?

ทุกคนที่กำลังเผชิญปัญหาฝุ่นพิษโดยที่ไม่ป้องกัน มีความเสี่ยงเกิดโรคมากน้อยขึ้นกับสุขภาพและความแข็งแรงของร่างกาย สำหรับเด็ก หญิงมีครรภ์ ผู้สูงอายุ และผู้มีโรคประจำตัว โดยเฉพาะโรคปอดหรือโรคหัวใจ ถือเป็นผู้มีความเสี่ยงสูงขึ้น อาจถึงกับชีวิตได้

สังเกตตัวเอง?

โดยเฉพาะผู้ที่มีโรคประจำตัว ควรพกยาติดตัวเสมอ หรือพบแพทย์เพื่อรับคำปรึกษา

สำหรับผู้ที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงสถานที่หนาแน่นของมลพิษทางอากาศ หรือไม่แน่ใจการป้องกันตนได้ผลหรือไม่ โดยเฉพาะบุคคลในกลุ่มเสี่ยง หากพบอาการ เช่น หายใจลำบาก หน้ามืด อ่อนแรง หรือไอติดต่อกันรุนแรง ควรรีบพบแพทย์ เพื่อรับการรักษาให้ทันท่วงที

อยู่ร่วมฝุ่นพิษให้ปลอดภัย?

• สำหรับการอยู่ร่วมกับฝุ่นพิษตัวร้ายอย่างไรให้ปลอดภัยนั้น แนะนำให้ติดตั้งแอปพลิเคชันเพื่อตรวจวัดคุณภาพอากาศก่อนออกนอกบ้าน โดยค่าดัชนีคุณภาพอากาศ Air Quality Index หรือ AQI ที่ปลอดภัยสำหรับประชาชนทั่วไปต้องน้อยกว่า 100
• ควรงดทำกิจกรรมกลางแจ้งหรือใช้เวลาอยู่ภายนอกอาคารให้น้อยที่สุด
• หากจำเป็นต้องอยู่นอกอาคารให้สวมใส่หน้ากากป้องกัน PM2.5
• ปิดหน้าต่างและประตูบ้านเมื่อค่าฝุ่นพิษเกินมาตรฐาน ซึ่งคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ได้กำหนดมาตรฐานฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ในบรรยากาศทั่วไปใหม่ จากเดิมต้องไม่เกิน 50 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร ถูกปรับลงมา โดยตั้งแต่วันที่ 1 มิ.ย. 66 จะต้องไม่เกิน 37.5 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร
• ใช้เครื่องกรองอากาศชนิดมีแผ่นกรอง HEPA Filter ภายในบ้านโดยเฉพาะบ้านที่มีเด็กเล็ก ผู้สูงอายุ หรือผู้ที่เป็นโรคระบบทางเดินหายใจ
• หมั่นดูแลสภาพรถยนต์ ทำความสะอาดระบบปรับอากาศของรถให้อยู่ในสภาพดี งดการเผาไหม้ขยะหรือสิ่งของที่อาจก่อมลพิษมากขึ้น

ทั้งนี้ ต้องเน้นย้ำกันอีกครั้งว่า อย่ามองข้ามปัญหามลพิษร้ายแรงที่เรากำลังเผชิญ เพราะฝุ่นเล็กจิ๋วที่ไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่านี้ อันตรายร้ายแรงถึงชีวิตทีเดียว