เปิดประวัติความเป็นมา “วันฉัตรมงคล” 4 พฤษภาคม วันมหามงคลปวงชนชาวไทย

วันฉัตรมงคล คือ วันที่รำลึกถึงพระราชพิธีฉลองพระเศวตฉัตร หรือพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เป็นพระมหากษัตริย์ รัชกาลที่ 10 แห่งราชวงศ์จักรี และราชอาณาจักรไทย ของพระบาทสมเด็จพระปรเมนทรรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราลงกรณ พระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว โดย วันฉัตรมงคลจะถูกกำหนดวันขึ้นตามวันบรมราชาภิเษกของกษัตริย์ในรัชกาลปัจจุบัน ทั้งนี้ พระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งการพระราชพิธีนี้ขึ้นในวันที่ 4-6 พฤษภาคม พ.ศ.2562 ต่อมามีกำหนดงานพระราชพิธีบรมราชาภิเษกอย่างเป็นทางการ จัดขึ้นในวันที่ 4 พฤษภาคม พ.ศ.2562 ซึ่งในปีต่อๆไป ให้ถือว่าวันดังกล่าวนี้เป็น “วันฉัตรมงคล” และถือเป็นวันหยุดราชการและวันหยุดนักขัตฤกษ์

วันฉัตรมงคล มีความหมายตามพจนานุกรมว่า พระราชพิธีฉลองพระเศวตฉัตร ซึ่งจะกระทำในวันคล้ายวันบรมราชาภิเษก มีความเกี่ยวข้องกับพระราชพิธีบรมราชาภิเษก เป็นขั้นตอนตามโบราณราชประเพณีที่พระมหากษัตริย์ไทยได้รับการสถาปนาอย่างเป็นทางการ ด้วยการถวายน้ำอภิเษก โดยแบ่งออกเป็น 2 พระราชพิธีสำคัญคือ

• พระราชพิธีบรมราชาภิเษก
• พระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียร

วันฉัตรมงคล กำหนดวันขึ้นตามวันบรมราชาภิเษก สำหรับ พิธีบรมราชาภิเษก เป็นการผสมผสานกันระหว่างธรรมเนียมของ “ศาสนาฮินดู” และ “ศาสนาพุทธ” เป็นพิธีที่จัดขึ้นเพื่อป่าวประกาศให้เหล่าเทวดาฟ้าดินรับรู้ว่า บัดนี้จะมีพระมหากษัตริย์หรือพระผู้เป็นเจ้าเกิดขึ้นอีกพระองค์หนึ่งแล้ว พระราชพิธีบรมราชาภิเษกประกอบไปด้วย

• พระราชพิธีสรงพระมูรธาภิเษก
• พระราชพิธีถวายน้ำอภิเษก
• พระราชพิธีถวายเครื่องราชกกุธภัณฑ์
• การสถาปนาพระราชินีและพระราชวงศ์

ส่วนพระราชพิธีเฉลิมพระราชมณเฑียร เป็นพระราชพิธีที่จัดขึ้นโดยเหล่าสมาชิกของราชวงศ์ในพระบรมมหาราชวัง ภายหลังจากประกอบพระราชพิธีบรมราชาภิเษกเสร็จสิ้นแล้ว พระมหากษัตริย์จะประทับพระที่นั่งราชยานพุดตานทอง ไปประกาศพระองค์เป็นพุทธมามกะและเสด็จไปสักการะพระบรมอัฐิของสมเด็จพระบรมราชบูรพการี